| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Toprak Bilimi | ORU109 | 1. Yarıyıl | 2 + 1 | 3,0 | 4,0 |
| Ön Koşullar | Yok |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Ön Lisans |
| Dersin Türü | Ders |
| Dersin Verilişi | |
| Dersin Koordinatörü |
Prof. Dr. Oktay YILDIZ |
| Dersi Verenler |
Prof. Dr. Oktay YILDIZ |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bitki yetişme ortamı olarak toprağın oluşumu, fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin tanımlanması, toprakların sınıflandırılması, verimliliğinin korunması ve arttırılması, sürdürülebilir ekosistem verimliliğinin öğretilmesi |
| Dersin İçeriği | Toprağın tanımı, toprak oluşturan etmenler, toprakla ilgili temel kavramlar, orman, tarım mera topraklarının genel özellikleri / Okuma tartışma, farklı topraklar ile ilgili, poster, slayt gösterimi, Kayalar, kayaların toprak verme özellikleri / Laboratuarda kaya örneklerinin tanıtılması, Mineraller, silikat ve silikat olmayan mineraller, makro be mikro besin elementlerinin tanıtımı ve bazı önemli minerallerin besin içerikleri / Laboratuarda mineral örneklerinin tanıtılması. Ayrışma, fiziksel parçalanma, kimyasal ayrışma çeşitleri, ayrışma sonucu oluşan malzemelerin adlandırılması / Ayrışma ve taşınma özelliklerine göre toprak oluşturan malzemelerin sınıflandırılması (alüviyal, kolüviyal, eosen, lacustrin vb.) ve bunların örneklerle anlatımı, Toprak oluşumunda önemli olaylar, kalsifikasyon, podzolizasyon, esmerleşme, Toprak profili, horizonların tanıtımı / Arazide profil kazılması ve horizonların belirlenmesi, analizler için örnek alınması, Toprakların tanecik bileşimi bakımından sınıflandırılması ve toprağın mimari yapısı / Toprak örneklerini alınması, kurutulması ve fiziksel analizlerinin yapılması, analiz sonuçlarının kullanılarak toprak tipinin belirlenmesi, Toprakların fiziksel özellikleri, toprağın bileşimi, bitki beslenmesi açısından ideal topraktaki, mineral, organik, hava ve su oranlarının anlatılması / Laboratuarda, toprakların kurutulması, tartılması ve hacim ağırlığının hesaplanması. Hacim ağırlığı ve toprak miktarı ile ilgili problem çözümleri, Toprak suyu, tarla kapasitesi, solma noktası, yararlanılabilir su, süzeklik ve doygunluk / Topraktaki su miktarı ve doygunlukla ilgili problem çözümü, su kullanımı ile ilgili lab ve resim gösterimleri, Toprak sıkışması gözeneklilik, kılcak su hareketi, toprak havalanması / Toprak sıkışması ile ilgili, lab ve resim gösterimi, arazi gezisi, Toprağın kimyasal özellikleri, pH, toprak tepkimesi ile besinlerin yararlanılabilirliği, Asidik ve bazik toprakların iyileştirilmesi, katyon değişim kapasitesi (KDK), tuzluluk / pH ve tuzluluk ölçümünün gösterimi, pH ve KDK ile ilgili problem çözümleri, analiz sonuçlarının %, ppm, CmolC/kg olarak birbirlerine çevrimleri. Toprak kolloidleri (organik madde ve kil mineralleri), toprak kolloidlerinin sınıflandırılması, oluşumu, besin ve su tutma özellikleri / Okuma tartışma. Organik madde. Organik maddenin yapısı, ayrışma, organik maddenin su ve besin tutma özellikleri, organik maddenin toprak ve çevreye olan etkileri / Organik madde ile ilgili lab, resim ve arazi gösterileri. Türkiyesnin coğrafik bölgelerine göre toprak tipleri ve bitki yetişmesi açısından değerlendirilmesi / Okuma tartışma |
| Ders Öğrenme Kazanımları |
- Toprak tipi, fiziksel ve kimyasal özellikleri, toprak tepkimesi, organik madde, toprak suyu hakkında bilgi edinmek. - Bir ekosistemdeki toprağı bitki yetişmesi açısından tanımlayabilmek. - Toprak verimliliğini arttırma yöntemlerini öğrenmek. - Hasat, ağaçlandırma, yangın vb. ekosisteme yapılacak bir müdahalede topraktaki değişimleri anlayabilmek. - Ekosistemin en az yenilenebilen kaynağı olan toprakların verimliliğinin korunması ve verimliliğinin sürdürülebilirliğini sağlamak. - Ormanın işlevlerine göre yapılacak işletme faaliyetlerinde daha doğru karar verme yetisine sahip olmak |
| Hafta | Konular | Öğretim Yöntemleri |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Toprağın tanımı, toprak oluşturan etmenler, toprakla ilgili temel kavramlar, orman, tarım mera topraklarının genel özellikleri / Okuma tartışma, farklı topraklar ile ilgili, poster, slayt gösterimi | |
| 2. Hafta | Kayalar, kayaların toprak verme özellikleri / Laboratuarda kaya örneklerinin tanıtılması | |
| 3. Hafta | Mineraller, silikat ve silikat olmayan mineraller, makro be mikro besin elementlerinin tanıtımı ve bazı önemli minerallerin besin içerikleri / Laboratuarda mineral örneklerinin tanıtılması. | |
| 4. Hafta | Ayrışma, fiziksel parçalanma, kimyasal ayrışma çeşitleri, ayrışma sonucu oluşan malzemelerin adlandırılması / Ayrışma ve taşınma özelliklerine göre toprak oluşturan malzemelerin sınıflandırılması (alüviyal, kolüviyal, eosen, lacustrin vb.) ve bunların örneklerle anlatımı | |
| 5. Hafta | Toprak oluşumunda önemli olaylar, kalsifikasyon, podzolizasyon, esmerleşme, Toprak profili, horizonların tanıtımı / Arazide profil kazılması ve horizonların belirlenmesi, analizler için örnek alınması | |
| 6. Hafta | Toprakların tanecik bileşimi bakımından sınıflandırılması ve toprağın mimari yapısı / Toprak örneklerini alınması, kurutulması ve fiziksel analizlerinin yapılması, analiz sonuçlarının kullanılarak toprak tipinin belirlenmesi | |
| 7. Hafta | Toprakların fiziksel özellikleri, toprağın bileşimi, bitki beslenmesi açısından ideal topraktaki, mineral, organik, hava ve su oranlarının anlatılması / Laboratuarda, toprakların kurutulması, tartılması ve hacim ağırlığının hesaplanması. Hacim ağırlığı ve toprak miktarı ile ilgili problem çözümleri | |
| 8. Hafta | Ara Sınav | |
| 9. Hafta | Toprak suyu, tarla kapasitesi, solma noktası, yararlanılabilir su, süzeklik ve doygunluk / Topraktaki su miktarı ve doygunlukla ilgili problem çözümü, su kullanımı ile ilgili lab ve resim gösterimleri | |
| 10. Hafta | Toprak sıkışması gözeneklilik, kılcak su hareketi, toprak havalanması / Toprak sıkışması ile ilgili, lab ve resim gösterimi, arazi gezisi | |
| 11. Hafta | Toprağın kimyasal özellikleri, pH, toprak tepkimesi ile besinlerin yararlanılabilirliği, Asidik ve bazik toprakların iyileştirilmesi, katyon değişim kapasitesi (KDK), tuzluluk / pH ve tuzluluk ölçümünün gösterimi, pH ve KDK ile ilgili problem çözümleri, analiz sonuçlarının %, ppm, CmolC/kg olarak birbirlerine çevrimleri. | |
| 12. Hafta | Toprak kolloidleri (organik madde ve kil mineralleri), toprak kolloidlerinin sınıflandırılması, oluşumu, besin ve su tutma özellikleri / Okuma tartışma. | |
| 13. Hafta | Organik madde. Organik maddenin yapısı, ayrışma, organik maddenin su ve besin tutma özellikleri, organik maddenin toprak ve çevreye olan etkileri / Organik madde ile ilgili lab, resim ve arazi gösterileri. | |
| 14. Hafta | Türkiyesnin coğrafik bölgelerine göre toprak tipleri ve bitki yetişmesi açısından değerlendirilmesi / Okuma tartışma |
| • Ders notları, • Brady, N.C. and Weıl. R.R. 1999. The Nature and Properties of soils. Twelfth edition. Prentice-Hall, Inc. New Jersey. • Kantarcı, M. D. 2000. Toprak İlmi. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi • Fisher and Binkley, 2000. Ecology and Management of Forest Soils. John Wiley and Sons Inc., Newyork. |
| Program Yeterlilik | Katkı Düzeyi | DK1 | DK2 | DK3 | DK4 | DK5 | DK6 | Ölçme Yöntemi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY2 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY4 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY5 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY6 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY7 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY8 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY9 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY10 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY11 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ders Katkı Düzeyi | Yok | Çok Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | Çok Yüksek |
| Ölçme Yöntemi | Yazılı sınav | Sözlü sınav | Ödev/Proje | Laboratuvar Çalışması | Sunum /Seminer |
| Etkinlik | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 14 | 2 | 28 |
| Uygulama | 14 | 1 | 14 |
| Ara Sınav 1 | 1 | 1 | 1 |
| Ödev 1 | 20 | 1 | 20 |
| Ödev 2 | 10 | 3 | 30 |
| Final | 1 | 1 | 1 |
| Sınıf İçi Etkinlik | 8 | 1 | 8 |
| Toplam İş Yükü | 102 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 4,0 | ||
