| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Sözlükçülük | TRE634 | 3 + 0 | 3,0 | 6,0 |
| Ön Koşullar | Yok |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisansüstü |
| Dersin Türü | Ders |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze, Grup çalışması |
| Dersin Koordinatörü |
Prof. Dr. Fevzi KARADEMİR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Sözlük ve sözlükçülük, ana dili kullanıcılarının dil yetilerini geliştirmek için; ama daha da önemlisi ülkeler arasındaki sosyal, kültürel, diplomatik, özellikle de ticari ilişkilerin zorunlu kıldığı uluslar arası ilişkiler ve bu ilişkilerin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan bireylerin ve toplumların (hatta devletlerin) başka bir dili öğrenme ihtiyacı ve çabası sonucunda doğmuştur. Başka başka ulusların birbirleriyle ilişki kurdukları anda da anlaşma güçlüğü belirmiş, böylelikle yabancı dil öğrenme çabası başlamış ve hız kazanmıştır. İşte sözlükler hem ana dili kullanıcıları için, hem de yabancı dil öğrenenler için temel kılavuz niteliğindendir. Farklı sözlük türlerinin bilimsel yöntemler ışığında incelenmesi bu açılardan, hem de dile yeni yerleşen ögelerin, yeni gelişmelerin yansıtılması açısından büyük önem arz etmektedir |
| Dersin İçeriği | Sözlük bilim tanıtılması ve geçmişi, sözlük ve sözlük türleri, günümüzde sözlük, modern bir sözlüğün hazırlanmasında geçerli olan aşamalar, modern bir sözlükte kullanılan içeriksel terimler ve kavramlar, örnek sözlük incelemeleri. |
| Ders Öğrenme Kazanımları |
- Sözlük bilimiyle ilgili temel kavramları bilir - Sözlüklerdeki madde başı öğeleri inceler. - Sözlükleri, sözlükbilim ilke ve yöntemlerine uygun olarak karşılaştırmalı bir yöntemle inceler. - Sözlük hazırlama aşamalarını uygulamalı olarak tasarlar. - Sözlüklerle kitaplar (ders, güncel), günlük dil arasındaki ilişkiyi değerlendirir. |
| Hafta | Konular | Öğretim Yöntemleri |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Sözlük, sözlük bilimi tanımı, tarihçesi | Araştırma Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Ders Saati |
| 2. Hafta | Sözlüklerin tasnifinde kullanılan ölçütler: Bir ya da birden çok söz varlığını işlenmesi, alfabetik sıranın temel alınıp alınmaması, söz varlığının niteliği. | Ders Saati Araştırma Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 3. Hafta | Modern bir sözlüğün hazırlanmasında geçerli olan aşamalar, modern bir sözlükte kullanılan içeriksel terimler ve kavramlar | Ders Saati Araştırma Diğer Faaliyetler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 4. Hafta | Sözlük türleri: 1) Alfabetik sözlükler 2) Kavram (kavram alanı) sözlükleri | Araştırma Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Ders Saati Diğer Faaliyetler |
| 5. Hafta | Genel Sözlükler (ortak dil, yazı dili sözlükleri, ansiklopedik sözlükler) | Araştırma Ders Saati Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Sözel Anlatım |
| 6. Hafta | Yabancı Ögeler Sözlükleri, Eşanlamlı Sözlükler, Karşıt anlamlı Sözlükler | Ders Saati Araştırma Diğer Faaliyetler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 7. Hafta | Deyim ve Atasözleri Sözlükleri; Argo Sözlükleri | Ders Saati Araştırma Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Diğer Faaliyetler |
| 8. Hafta | Ara sınav | Ders Saati |
| 9. Hafta | Uzmanlık Alanı (Terim) Sözlükleri | Araştırma Ders Saati Diğer Faaliyetler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 10. Hafta | Kökenbilgisi | Araştırma Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Ders Saati |
| 11. Hafta | Örnek Sözlük İncelemeleri: TDK, Türkçe Sözlük; MEB, Türkçe Sözlük vb. | Ders Saati Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Araştırma |
| 12. Hafta | Eğitim Terimleri Sözlükleri: Ferhan OĞUZKAN, Eğitim Terimleri Sözlüğü, Remzi ÖNCÜL, Eğitim ve Eğitim Bilimleri Sözlüğü, Özcan DEMİREL, Eğitim Sözlüğü | Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Ders Saati Araştırma |
| 13. Hafta | Okul Sözlükleri: Akçağ Yay., (haz. Ahmet Doğan), İlköğretim Türkçe Sözlük 6-7-8; Arkadaş Yay., (haz. Ali Püsküllüoğlu), İlköğretim 6., 7., 8. Sınıflar İçin Türkçe Sözlük; Esen Yay., (haz. Temel Ateş), Örnekli Türkçe Sözlük İlköğretim II. Aşama ; Serhat | Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Araştırma Ders Saati |
| 14. Hafta | Genel Değerlendirme | Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları Ders Saati Araştırma |
| Engin Yılmaz, Türkiye Türkçesi Üzerine Araştırmalar, Pegem Akademi Yay., Ankara, 2009. |
| Program Yeterlilik | Katkı Düzeyi | DK1 | DK2 | DK3 | DK4 | DK5 | Ölçme Yöntemi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 4 | 4 | 3 | 3 | 4 | 3 | - |
| PY3 | 4 | 5 | 3 | 5 | 4 | 2 | - |
| PY8 | 4 | 5 | 4 | 3 | 2 | 4 | - |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ders Katkı Düzeyi | Yok | Çok Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | Çok Yüksek |
| Ölçme Yöntemi | Yazılı sınav | Sözlü sınav | Ödev/Proje | Laboratuvar Çalışması | Sunum /Seminer |
| Etkinlik | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 3 | 1 | 3 |
| Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları | 3 | 1 | 3 |
| Ara Sınav 2 | 14 | 1 | 14 |
| Ödev 1 | 14 | 2 | 28 |
| Ödev 2 | 14 | 2 | 28 |
| Final | 14 | 1 | 14 |
| Uygulama | 7 | 1 | 7 |
| Sınıf İçi Etkinlik | 14 | 4 | 56 |
| Toplam İş Yükü | 153 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6,0 | ||
