| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Örneklerle Türkçenin Etimolojisi | TRE633 | 3 + 0 | 3,0 | 6,0 |
| Ön Koşullar | Yok |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisansüstü |
| Dersin Türü | Ders |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü |
Prof. Dr. Fevzi KARADEMİR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini, tarihsel gelişimlerini ve anlam değişimlerini incelemek; Türk dilinin etimolojik yapısını çözümlemek ve öğrencilerin Türkçenin kelime dağarcığındaki farklı dönemlere ait unsurları tanımasını sağlamaktır. Ders boyunca çeşitli sözcük kökleri, dil ailesi bağlantıları ve etimolojik analiz yöntemleri örneklerle ele alınacaktır. |
| Dersin İçeriği | Bu derste etimoloji bilimi ve Türkçedeki etimolojik çalışmaların tanıtılması; örneklerden hareketle Türkçe kelimelerin geçirdiği fonolojik, morfolojik ve semantik değişimlerin kavratılması amaçlanmaktadır. |
| Ders Öğrenme Kazanımları |
- Öğrenci, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini ve anlam değişim süreçlerini analiz eder. - Öğrenci, Türkçede farklı dönemlere ait dil özelliklerini etimolojik bağlamda karşılaştırır. - Öğrenci, Türkçede kullanılan ödünç kelimeleri ve Türkçeleşme süreçlerini değerlendirir. |
| Hafta | Konular | Öğretim Yöntemleri |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Etimolojiye Giriş ve Temel Kavramlar | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 2. Hafta | Türkçenin Dil Ailesi İçindeki Yeri | Sözel Anlatım Araştırma Diğer Faaliyetler |
| 3. Hafta | Eski Türkçede Sözcük Yapısı ve Etimolojik İnceleme | Diğer Faaliyetler Araştırma Sözel Anlatım |
| 4. Hafta | Orta Türkçe Dönemi ve Sözcüklerin Anlam Gelişimi | Diğer Faaliyetler Araştırma Sözel Anlatım |
| 5. Hafta | Osmanlı Türkçesinde Etimolojik Özellikler | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 6. Hafta | Türkçede Arapça ve Farsça Alıntılar | Diğer Faaliyetler Araştırma Sözel Anlatım |
| 7. Hafta | Batı Dillerinden Türkçeye Geçen Sözcükler | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 8. Hafta | Çağdaş Türkçede Yeni Sözcük Oluşumları ve Etimolojileri | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 9. Hafta | Dil Devrimi ve Türkçeleşme Süreci | Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler Araştırma |
| 10. Hafta | Türk Lehçelerinde Ortak ve Farklı Sözcükler | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 11. Hafta | Coğrafi ve Kültürel Etkilerin Sözcük Etimolojisine Katkıları | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 12. Hafta | Etimolojik Sözlük Kullanımı ve Sözlükten Yararlanma Yöntemleri | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 13. Hafta | Örneklerle Türkçedeki Ödünç Kelimelerin Analizi | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 14. Hafta | Genel Değerlendirme ve Proje Sunumları | Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım Uygulama Görsel Sunum Araştırma |
| Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları. |
| Doğan, M. (2015). Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları. |
| Korkmaz, Z. (2018). Dil ve Kültür İlişkisi. İstanbul: Pegem Akademi. |
| Program Yeterlilik | Katkı Düzeyi | DK1 | DK2 | DK3 | Ölçme Yöntemi |
|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 5 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY2 | 4 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY4 | 3 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY6 | 5 | 0 | 0 | 0 | - |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ders Katkı Düzeyi | Yok | Çok Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | Çok Yüksek |
| Ölçme Yöntemi | Yazılı sınav | Sözlü sınav | Ödev/Proje | Laboratuvar Çalışması | Sunum /Seminer |
| Etkinlik | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 3 | 1 | 3 |
| Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları | 3 | 1 | 3 |
| Ara Sınav 2 | 14 | 1 | 14 |
| Ödev 1 | 14 | 2 | 28 |
| Ödev 2 | 14 | 2 | 28 |
| Final | 14 | 1 | 14 |
| Uygulama | 7 | 1 | 7 |
| Sınıf İçi Etkinlik | 14 | 4 | 56 |
| Toplam İş Yükü | 153 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6,0 | ||
