Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Dilbilim (Linguistics) I CER307 5. Yarıyıl 3 + 0 3,0 4,0
Ön Koşullar Yok
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Ders
Dersin Verilişi Anlatım
Dersin Koordinatörü Arş. Gör. Semra YILMAZ
Dersi Verenler Dr. Öğr. Üyesi Yusuf ŞEN
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı Dilbilimi Tarihi, Dilbilimi neden bir bilimdir? Dil yüzyıllardan beri özgül bir düşünce konusu olmasına karşın, dilbilim çok yeni bir bilim dalıdır. Dilbilim, dillerin yapısını, gelişmesini, dünyada yayılması ve aralarındaki ilişkileri ses, biçim, anlam ve cümle bilgisi bakımından genel veya karşılaştırmalı olarak inceleyen bilim dalıdır. Dilbilimi dilin nasıl gelişip işlendiğini anlamamıza yardımcı olmaktadır.
Dersin İçeriği Dilbilimin ortaya çıkışı ve gelişmesi, Dilbilgisi, Filoloji, Dil, Düşünce; Kültür ve Dilbilim, Dil ve İletişim, Yapısal Dilbilim, Ferdinand De Saussure Sonrası Avrupa Dilbilimi, Amerikan Yapısalcılığı.
Ders Öğrenme Kazanımları - Dilbilimi yeni bir bilim dalı olup çıktıları öğrenciye vereceği bilgiler daha kolay anlaşılmasını sağlar.
- Dilbilimin Dilbilgisi, Filoloji ve Yazına göre önemli yer vardır ve öğrencinin bir konuyu ele alırken bu kriterlere göre ele almasını sağlar.
- Dil, Düşünce; Kültür, Dilbilim ve Gözlemleme ne kadar iç içe olduğu ve konuların kavranasındaki önemi daha iyi anlaşılır.
- Dilsel iletişimin temel öğeleri, metinler ve gerçeklik, yazılı iletişimin en önemli işlevleri kavranır.
- Yapısal Dilbilim: Dilbilim derslerinde dilin kapsamlı yapısı hakkında bilgi sahibi olmayı sağlar.
Haftalık Konular (İçerik)
Hafta Konular Öğretim Yöntemleri
1. Hafta Dilbilimine Giriş ve Karşılaştırmalı Dilbilgisi, Tarihi ve Dillerin Sınıflandırılması ele alınacaktır.
2. Hafta Dilbilim neden bir bilimdir? Dilbilimin Dilbilgisi, Filoloji ve Yazına göre yeri.
3. Hafta Dil, Düşünce; Kültür, Dilbilim ve Gözlemleme içerikleri.
4. Hafta Dilsel iletişimin temel öğeleri, metinler ve gerçeklik, yazılı iletişimin işlevleri.
5. Hafta Yapısal Dilbilim: Dilbilim derslerinin yönelimleri, Dilbilim derslerinde ikili karşıtlıklar, dilin alt dalları, dilin görünümleri ve yapay diller.
6. Hafta Gösterge ve Gösterge Dizgeleri: Belirti ve Belirtke, Gösterge ve Simge, Görsel Gösterge (İkon), Göstergelerin Kullanımları.
7. Hafta Dil Göstergesi, Gösterge: Algılama ve Kavramsallaştırma, Gösterge ve değerleri.
8. Hafta Arasınav
9. Hafta Dil Göstergesinin Özellikleri; Dil Göstergesinin Nedensizliği
10. Hafta Göstergenin ÇizgisellikÖzelliği; değişmezliği, değişebilirliği, Dilim Ayırıcı özelliği. Gösteren, Gösterilen ve Gösterge Arasındaki Etkileşim. Dilin çift eklemliliği.
11. Hafta Artzamanlılık ve eşzamanlılık. Dizisel ve dizimsel ilişkiler. Töz ve biçim, anlam , değer ve karşılaştırma.
12. Hafta Ferdinand de Saussuure sonrası Avrupa Dilbilimi: Prag Okulu İşlevselcilik
13. Hafta Roman Jakobson: 1963 yılında yayınlanan genel Dilbilim Makaleleri. Kopenhag Dilbilim Çevresi: Glosematik.
14. Hafta Noam Chomsky: Üretici Dönüşümsel Dilbigisi: Kuramsal yaklaşımlar, Temel kavramlar, Üretici, Standart Kuram ve Genişletilmiş Standart Kuram
Kaynaklar
KIRAN, Zeynel ve Eziler-Kıran, Ayşe (2013): Dilbilime Giriş (Dilbilgisinden Dilbilime) Seçkin Yayıncılık, Dördüncü Baskı, Ankara.
KERİMOĞLU, Caner (2016): Genel Dilbilime Giriş, PEGAN Akademi yayınları, 3. Baskı, Yeni Mahalle Ankara.
RIFAT, Mehmet (2014): XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, Yapı Kredi Yayınları, 5. Baskı, Beyoğlu/İstanbul.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik Katkı Düzeyi DK1 DK2 DK3 DK4 DK5 Ölçme Yöntemi
PY1 4 0 0 0 0 0 -
PY2 2 0 0 0 0 0 -
PY3 4 0 0 0 0 0 -
PY4 2 0 0 0 0 0 -
PY5 5 0 0 0 0 0 -
PY6 4 0 0 0 0 0 -
PY7 4 0 0 0 0 0 -
PY8 2 0 0 0 0 0 -
PY9 4 0 0 0 0 0 -
PY10 4 0 0 0 0 0 -
PY11 4 0 0 0 0 0 -
PY12 3 0 0 0 0 0 -
PY13 4 0 0 0 0 0 -
PY14 5 0 0 0 0 0 -
*DK = Ders Kazanımı.
0 1 2 3 4 5
Ders Katkı Düzeyi Yok Çok Düşük Düşük Orta Yüksek Çok Yüksek
Ölçme Yöntemi Yazılı sınav Sözlü sınav Ödev/Proje Laboratuvar Çalışması Sunum /Seminer
AKTS / İş Yükü Tablosu
Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Saati 14 4 56
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları 14 2 28
Diğer Faaliyetler 14 1 14
Ara Sınav 1 1 2 2
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 102
Dersin AKTS Kredisi 4,0