| Ders Adı | Kodu | Dili | Türü | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Türk Dil Bilgsi 1 | TRZ105 | Türkçe | Zorunlu | 1. Yarıyıl | 2 + 0 | 2,0 | 4,0 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü | Prof. Dr. Fevzi KARADEMİR |
| Dersi Veren(ler) | Doç. Dr. Elif Emine BALTA (Güz) |
| Dersin Amacı | Türk dilinin kaynağı ve gelişimi ile Türkçenin ses özelliklerini kavratmak. |
| Dersin İçeriği | Dil Kavramı; Dilin Doğuşu ile İlgili Teoriler; Dilin Özellikleri; Dil Türleri (Doğal Diller, Yapay Diller); Dil Aileleri; Türk Dilinin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri; Türk Dilinin Tarihi Gelişimi ve Yayılma Alanları; Türk Dilleri Ailesi; Türkiye Türkçesinin Türk Lehçeleri Arasındaki yeri; Dil Bilgisinin İnceleme Alanları; Fonetik ve Fonoloji; Türkiye Türkçesinin Tipolojik Ses Özellikleri; Sesler (Ünlü ve Ünsüzler), Ünlü ve Ünsüzlerin Özellikleri; Ses Uyumları (Ünlü Uyumu, Ünsüz Uyumu); Ses (Ünlü ve Ünsüz) Değişmeleri/Olayları (Türeme, Düşme, Daralma, Yuvarlaklaşma, Benzeşme (Ötümlüleşme, Ötümsüzleşme…); Aykırılaşma, Çatışma, Göçüşme, Kaynaşma, İkizleşme), Yardımcı Sesler, Tarih Boyunca Kullanılan Türk Alfabeleri. |
| # | Öğrenme Kazanımı |
| 1 | Dil ile ilgili temel kavramları öğrenir. |
| 2 | Türk dilinin tarih içindeki gelişim seyrini öğrenir. |
| 3 | Türkçenin ses dizimini ve tipolojik ses özelliklerini kavrar. |
| 4 | Türkçedeki ses uyumlarını kavrar. |
| 5 | Türkçedeki ses olaylarını kavrar. |
| 6 | Türklerin tarih içinde kullandıkları alfabeler hakkında bilgi edinir. |
| Hafta | Konular/Uygulamalar | Yöntem |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Dil Kavramı; Dilin Doğuşu | Görüşme, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 2. Hafta | Dilin Doğuşu ile İlgili Teoriler | Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Görüşme, Araştırma |
| 3. Hafta | Dilin Özellikleri; Dil Türleri (Doğal Diller, Yapay Diller) | Araştırma, Görüşme |
| 4. Hafta | Dil Aileleri; Türk Dilinin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri | Araştırma, Görüşme, Uygulama |
| 5. Hafta | Türk Dilinin Tarihi Gelişimi ve Yayılma Alanları; Türk Dilleri Ailesi; Türkiye Türkçesinin Türk Lehçeleri Arasındaki yeri | Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Görüşme, Araştırma |
| 6. Hafta | Dil Bilgisinin İnceleme Alanları; Fonetik ve Fonoloji; | Araştırma, Görüşme |
| 7. Hafta | Türkiye Türkçesinin Tipolojik Ses Özellikleri | Araştırma, Görüşme |
| 8. Hafta | Ara sınav | |
| 9. Hafta | Sesler (Ünlü ve Ünsüzler), Ünlü ve Ünsüzlerin Özellikleri | Görüşme, Sunum (Hazırlık) |
| 10. Hafta | Ses Uyumları (Ünlü Uyumu, Ünsüz Uyumu) | Sunum (Hazırlık), Görüşme |
| 11. Hafta | Ses (Ünlü ve Ünsüz) Değişmeleri/Olayları (Türeme, Düşme, Daralma) | Sunum (Hazırlık), Görüşme |
| 12. Hafta | Yuvarlaklaşma, Benzeşme (Ötümlüleşme, Ötümsüzleşme) | Görüşme, Sunum (Hazırlık) |
| 13. Hafta | Aykırılaşma, Çatışma, Göçüşme, Kaynaşma, İkizleşme), Yardımcı Sesler | Sunum (Hazırlık), Görüşme |
| 14. Hafta | Tarih Boyunca Kullanılan Türk Alfabeleri | Sunum (Hazırlık), Görüşme |
| No | Program Yeterlilikleri | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 2 | Türkçe Dersi Öğretim Programı’nı bütün yönleriyle tanır; program doğrultusunda öğrencilerin bireysel farklılıklarını (hazırbulunuşluk, özel eğitim gereksinimi, ana dili vb.) dikkate alarak öğretim süreçlerini planlar ve uygular. | ✔ | |||||
| 2 | Türkçe Dersi Öğretim Programı’nı bütün yönleriyle tanır; program doğrultusunda öğrencilerin bireysel farklılıklarını (hazırbulunuşluk, özel eğitim gereksinimi, ana dili vb.) dikkate alarak öğretim süreçlerini planlar ve uygular. | ✔ | |||||
| 8 | Öğretim programlarının temel kavram, ilke ve özelliklerini göz önüne alarak, öğrenme-öğretme sürecini etkili bir şekilde planlar, uygular ve uygun ölçme araçları ile değerlendirir. | ✔ | |||||
| 15 | Toplumsal sorumluluk bilinciyle, yerel ve küresel düzeydeki olaylara ve gelişmelere karşı duyalı davranır, toplumun gelişimini desteklemeyi amaçlayan proje ve etkinliklerde görev alır. | ✔ | |||||
| Program Yeterlilik | DK1 | DK2 | DK3 | DK4 | DK5 | DK6 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| PY2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| PY8 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY15 | 1 | 3 | 0 | 2 | 0 | 0 |
| Ders Kitabı veya Notu | Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır. |
|---|---|
| Diğer Kaynaklar |
|
| AKTS / İş Yükü Tablosu | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |
|---|---|---|---|---|
|
Ders İçi |
Ders Saati (14 Hafta) | 3 | 14 | 42 |
|
Sınavlar |
Ara Sınav 1 | 1 | 15 | 15 |
| Ödev 1 | 1 | 15 | 15 | |
| Final | 1 | 30 | 30 | |
| Toplam İş Yükü | 102 | |||
| *AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 | Dersin AKTS Kredisi | 4,0 | ||
