Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sağlık Sosyolojisi SKY665 Türkçe Zorunlu 3 + 0 3,0 10,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisansüstü
Dersin Verilişi Sunum ve görsel anlatım ile ders işleyeceğim. Önceden okuma için bazı kaynakları öğrencilere vereceğim.
Dersin Koordinatörü Prof. Dr. Mehmet Nurullah KURUTKAN
Dersi Veren(ler)
Dersin Amacı Sağlık Sosyolojisi dersi, öğrenciye bakım verdiği bireyin sosyal çevresini tanımasını, bireyin sosyal çevresinden etkilenişini algılamasını, içinde yaşadığı toplumun kültürel özelliklerini ve kültürel değişimlerini tanımasını sağlayarak, bireyi içinde bulunduğu sosyal çevresiyle bir bütün olarak ele almayı öğrenmesini sağlar.
Dersin İçeriği Sağlık sosyolojisinde önemli kavramlar, Medikalizasyon, hastalık rolü, meta teoriler, Biyobozulma, beden sosyolojisi ve ölüm
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Sağlık sosyolojisinin temel kavramlarını ve teorilerini kavrayabilme
2 Toplumsal yapı ve sağlık ilişkisini analiz edebilme.
3 Sağlık hizmetlerine erişimde toplumsal eşitsizlikleri tanımlayabilme ve bu eşitsizliklerin sonuçlarını değerlendirebilme.
4 Sağlık davranışlarını ve hastalık deneyimlerini toplumsal bir perspektiften inceleyebilme.
5 Sağlık politikalarının toplumsal etkilerini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilme
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Sosyolojinin tanımı, özellikleri, Sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisi
2. Hafta Bir bilim olarak sosyoloji a-Sosyolojinin konusu ve alanı b-Sosyolojinin dalları
3. Hafta Toplum nedir? Toplumsal yapıyı oluşturan öğeler nelerdir?b-Rol,statü,grup,kurum gibi kavramların tanımlanmasıc-Çeşitli toplum tipleri
4. Hafta Sağlık açısından hasta ve hastalık sosyolojik açıdan hasta ve hastalıka-Hasta statüsü ve rolünün bireyin toplumsal yaşamında oluşturduğu değişiklikler
5. Hafta Türkiye’de sağlık; Türkiye’nin toplumsal yapısı, sağlık politikaları
6. Hafta Hastalıkların toplumun sosyal yapısıyla ilişkisia-Kültür,sağlık-hastalık ilişkisib-Sosyal sınıflar,gruplar ve sağlık-hastalık ilişkisiHastalıklara karşı dini,kültürel,örf,adet,gelenekler açısından tutumlar ve inanç sistemleri
7. Hafta Ders Tekrarı Aile ve aile kavramı Hasta ailesi ,aile hekimliği,koruyucu hekimlik,halk sağlığı kavramları ve sosyolojik anlamlarıSağlık eğitimi ve sisteminin sosyal yapı içerisindeki yeri
8. Hafta Ara sınav
9. Hafta Yoksulluk,işsizlik,boşanma,şiddet gibi sosyal olguların sağlık-hastalık ilişkisiYaş ve cinsiyetin sağlıkla ilişkisi
10. Hafta Hastahane ve sağlık kuruluşlarının örgütsel yönetsel yapısı Doktor,hasta,hemşire vb. sağlık elemanlarının rolleri,statüleri,aralarındaki sosyal ilişkiler
11. Hafta Sosyal etyoloji Hastalığın sosyal ekolojisi Klinik sosyoloji Sosyal Epidemiyoloji
12. Hafta Sağlık Bakım Sistemi Ulusal ve Uluslararası Sağlık Kuruluşları
13. Hafta Sosyal statüler ve sosyal roller Kavram tanımı Statülerin fonksiyonları ve kazanılması ve Engelli ve Sakat Bireylerin Sağlığı ve İzlenimleri
14. Hafta Çevre,konut,meslek vb. faktörlerin sağlık ve hastalıktaki rolü ve Sosyalleşme Tanım Sosyal tabakalaşmanın sistemleri Sosyal hareketlilik çeşitleri Sosyal hareketliliği etkileyen faktörler
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Toplumun sağlık ihtiyaçlarını ve sağlık hizmetlerine olan talebi belirleyebilme becerisi
5 Sağlık hizmetlerinin kalitesini değerlendirme ve iyileştirme becerisi
8 Sağlık hizmetlerinin etkili ve verimli şekilde planlanması, değerlendirilmesi ve iyileştirilmesinde bilgi yönetim sistemlerini kullanma becerisi
11 Kurum içinde ve dışında etkileşimde bulunduğu sağlık profesyonelleri ve diğer paydaşlar ile etkili, verimli ve etik ilkeler doğrultusunda çalışabilme becerisi
12 Sağlık politikalarındaki gelişmeleri izleyebilme ve uygulama becerisi
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1 DK2 DK3 DK4 DK5
PY1 4 4 4 4 4
PY5 4 4 4 4 4
PY8 4 4 4 4 4
PY11 4 4 4 4 4
PY12 4 4 4 4 4
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • Cockerham, W. C., & Scambler, G. (2021). Medical sociology and sociological theory. The wiley blackwell companion to medical sociology, 22-44.
  • Bell, S. E. (2024). Bringing the Global into Medical Sociology: Medicalization, Narrative, and Global Health. Journal of health and social behavior, 00221465241249701.
  • Cirhinlioğlu, Zafer (2001). Sağlık Sosyolojisi. Ankara: Nobel Yayın.
  • Cockerham, W. C. (2020). Sociological theories of health and illness. Routledge.
  • Özçelik Adak, N. (2002). Sağlık Sosyolojisi Kadın ve Kentleşme, Birey Yayıncılık
  • Scambler, G. (2023). Critical theories in sociologies of health and medicine. In Handbook on the Sociology of Health and Medicine (pp. 47-61). Edward Elgar Publishing.
  • Duyan V. (2004). Cinsel Tutum Ölçeği. Ankara: HÜ Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayın No: 14
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Sınavlar
Ara Sınav 1 1 60 60
Ödev 1 1 40 40
Ödev 2 1 43 43
Final 1 60 60
Uygulama 1 10 10
Sınıf İçi Etkinlik 14 3 42
Toplam İş Yükü 255
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 10,0