Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Dilbilim (Linguistics) I CER307 Türkçe Zorunlu 5. Yarıyıl 3 + 0 3,0 4,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Verilişi Anlatım
Dersin Koordinatörü Arş. Gör. Semra YILMAZ
Dersi Veren(ler)
Dersin Amacı Dilbilimi Tarihi, Dilbilimi neden bir bilimdir? Dil yüzyıllardan beri özgül bir düşünce konusu olmasına karşın, dilbilim çok yeni bir bilim dalıdır. Dilbilim, dillerin yapısını, gelişmesini, dünyada yayılması ve aralarındaki ilişkileri ses, biçim, anlam ve cümle bilgisi bakımından genel veya karşılaştırmalı olarak inceleyen bilim dalıdır. Dilbilimi dilin nasıl gelişip işlendiğini anlamamıza yardımcı olmaktadır.
Dersin İçeriği Dilbilimin ortaya çıkışı ve gelişmesi, Dilbilgisi, Filoloji, Dil, Düşünce; Kültür ve Dilbilim, Dil ve İletişim, Yapısal Dilbilim, Ferdinand De Saussure Sonrası Avrupa Dilbilimi, Amerikan Yapısalcılığı.
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Dilbilimi yeni bir bilim dalı olup çıktıları öğrenciye vereceği bilgiler daha kolay anlaşılmasını sağlar.
2 Dilbilimin Dilbilgisi, Filoloji ve Yazına göre önemli yer vardır ve öğrencinin bir konuyu ele alırken bu kriterlere göre ele almasını sağlar.
3 Dil, Düşünce; Kültür, Dilbilim ve Gözlemleme ne kadar iç içe olduğu ve konuların kavranasındaki önemi daha iyi anlaşılır.
4 Dilsel iletişimin temel öğeleri, metinler ve gerçeklik, yazılı iletişimin en önemli işlevleri kavranır.
5 Yapısal Dilbilim: Dilbilim derslerinde dilin kapsamlı yapısı hakkında bilgi sahibi olmayı sağlar.
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Dilbilimine Giriş ve Karşılaştırmalı Dilbilgisi, Tarihi ve Dillerin Sınıflandırılması ele alınacaktır.
2. Hafta Dilbilim neden bir bilimdir? Dilbilimin Dilbilgisi, Filoloji ve Yazına göre yeri.
3. Hafta Dil, Düşünce; Kültür, Dilbilim ve Gözlemleme içerikleri.
4. Hafta Dilsel iletişimin temel öğeleri, metinler ve gerçeklik, yazılı iletişimin işlevleri.
5. Hafta Yapısal Dilbilim: Dilbilim derslerinin yönelimleri, Dilbilim derslerinde ikili karşıtlıklar, dilin alt dalları, dilin görünümleri ve yapay diller.
6. Hafta Gösterge ve Gösterge Dizgeleri: Belirti ve Belirtke, Gösterge ve Simge, Görsel Gösterge (İkon), Göstergelerin Kullanımları.
7. Hafta Dil Göstergesi, Gösterge: Algılama ve Kavramsallaştırma, Gösterge ve değerleri.
8. Hafta Arasınav
9. Hafta Dil Göstergesinin Özellikleri; Dil Göstergesinin Nedensizliği
10. Hafta Göstergenin ÇizgisellikÖzelliği; değişmezliği, değişebilirliği, Dilim Ayırıcı özelliği. Gösteren, Gösterilen ve Gösterge Arasındaki Etkileşim. Dilin çift eklemliliği.
11. Hafta Artzamanlılık ve eşzamanlılık. Dizisel ve dizimsel ilişkiler. Töz ve biçim, anlam , değer ve karşılaştırma.
12. Hafta Ferdinand de Saussuure sonrası Avrupa Dilbilimi: Prag Okulu İşlevselcilik
13. Hafta Roman Jakobson: 1963 yılında yayınlanan genel Dilbilim Makaleleri. Kopenhag Dilbilim Çevresi: Glosematik.
14. Hafta Noam Chomsky: Üretici Dönüşümsel Dilbigisi: Kuramsal yaklaşımlar, Temel kavramlar, Üretici, Standart Kuram ve Genişletilmiş Standart Kuram
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Alanın temel bilgilerine, güncel bilgi ve ileri düzeydeki uygulama bilgilerine bir arada sahip olur
2 Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal bilgilerini edebi metinlerde ve ilgili alanlarda ileri düzeyde kullanır
3 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak edebi metinleri yorumlayabilir, değerlendirir, dil çözümlemeleri yapabilir ve analiz edebilir, araştırmaya ve kanıtlara dayalı yorumlar ve çıkarımlar üretir.
4 Edebi metinleri ve eleştiri kuramlarını sözel ve yazılı olarak ifade eder.
5 Alanında edindiği bilgi ve tecrübeleri yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarabilme becerisine sahip olur.
6 Öğrenci alanı ile ilgili ileri düzeydeki çalışma ve tez projelerini bağımsız olarak yürütür.
7 öğrenci alanı ile ilgili çalışma ve tez projelerinde karşılaşılan karmaşık sorunları çözmek üzere sorumluluk alabilir.
8 Öğrenci, Alanı ile ilgili çalışma ve kaynakları okuyup anlayarak Türkçeye aktarabilir.
9 Alan ile ilgili öğrenme gereksinimlerini belirleyerek, vizyonu geniş, yaşam boyu öğrenmeye açık, olumlu bir tutum sergileyebilir
10 Alan ile ilgili popüler konuları topluma iletebilme ve toplumu bilgilendirme yetkinliğine sahip olur.
11 Toplumsal sorumluluk bilincine sahip olup, alanıyla ilgili çalışmaları görev aldığı kurumlarda hayata geçirebilir ve yenilikler getirir.
12 İleri düzeyde alan bilgisi edinerek kuramsal çalışmaları izleyebilir ve meslektaşlarıyla iletişim kurabilir ve yurt dışı projeleri geliştirir.
13 Alanının gerektirdiği temel bilgisayar kullanma düzeyine sahip olup, bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir.
14 Alan ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması ve sonuçlarının duyurulmasında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere uygun hareket eder.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1 DK2 DK3 DK4 DK5
PY1 4 4 4 4 4
PY2 2 2 2 2 2
PY3 4 4 4 4 4
PY4 2 2 2 2 2
PY5 5 5 5 5 5
PY6 4 4 4 4 4
PY7 4 4 4 4 4
PY8 2 2 2 2 2
PY9 4 4 4 4 4
PY10 4 4 4 4 4
PY11 4 4 4 4 4
PY12 3 3 3 3 3
PY13 4 4 4 4 4
PY14 5 5 5 5 5
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • KIRAN, Zeynel ve Eziler-Kıran, Ayşe (2013): Dilbilime Giriş (Dilbilgisinden Dilbilime) Seçkin Yayıncılık, Dördüncü Baskı, Ankara.
  • KERİMOĞLU, Caner (2016): Genel Dilbilime Giriş, PEGAN Akademi yayınları, 3. Baskı, Yeni Mahalle Ankara.
  • RIFAT, Mehmet (2014): XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, Yapı Kredi Yayınları, 5. Baskı, Beyoğlu/İstanbul.
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders İçi
Ders Saati (14 Hafta) 14 4 56
Ders Dışı
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları 14 2 28
Diğer Faaliyetler 14 1 14
Sınavlar
Ara Sınav 1 1 2 2
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 102
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 4,0