| Ders Adı | Kodu | Dili | Türü | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sözlükçülük | TRE634 | Türkçe | Zorunlu | 3 + 0 | 3,0 | 6,0 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Dersin Seviyesi | Lisansüstü |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze, Grup çalışması |
| Dersin Koordinatörü | Prof. Dr. Fevzi KARADEMİR |
| Dersi Veren(ler) | |
| Dersin Amacı | Sözlük ve sözlükçülük, ana dili kullanıcılarının dil yetilerini geliştirmek için; ama daha da önemlisi ülkeler arasındaki sosyal, kültürel, diplomatik, özellikle de ticari ilişkilerin zorunlu kıldığı uluslar arası ilişkiler ve bu ilişkilerin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan bireylerin ve toplumların (hatta devletlerin) başka bir dili öğrenme ihtiyacı ve çabası sonucunda doğmuştur. Başka başka ulusların birbirleriyle ilişki kurdukları anda da anlaşma güçlüğü belirmiş, böylelikle yabancı dil öğrenme çabası başlamış ve hız kazanmıştır. İşte sözlükler hem ana dili kullanıcıları için, hem de yabancı dil öğrenenler için temel kılavuz niteliğindendir. Farklı sözlük türlerinin bilimsel yöntemler ışığında incelenmesi bu açılardan, hem de dile yeni yerleşen ögelerin, yeni gelişmelerin yansıtılması açısından büyük önem arz etmektedir |
| Dersin İçeriği | Sözlük bilim tanıtılması ve geçmişi, sözlük ve sözlük türleri, günümüzde sözlük, modern bir sözlüğün hazırlanmasında geçerli olan aşamalar, modern bir sözlükte kullanılan içeriksel terimler ve kavramlar, örnek sözlük incelemeleri. |
| # | Öğrenme Kazanımı |
| 1 | Sözlük bilimiyle ilgili temel kavramları bilir |
| 2 | Sözlüklerdeki madde başı öğeleri inceler. |
| 3 | Sözlükleri, sözlükbilim ilke ve yöntemlerine uygun olarak karşılaştırmalı bir yöntemle inceler. |
| 4 | Sözlük hazırlama aşamalarını uygulamalı olarak tasarlar. |
| 5 | Sözlüklerle kitaplar (ders, güncel), günlük dil arasındaki ilişkiyi değerlendirir. |
| Hafta | Konular/Uygulamalar | Yöntem |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Sözlük, sözlük bilimi tanımı, tarihçesi | Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 2. Hafta | Sözlüklerin tasnifinde kullanılan ölçütler: Bir ya da birden çok söz varlığını işlenmesi, alfabetik sıranın temel alınıp alınmaması, söz varlığının niteliği. | Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 3. Hafta | Modern bir sözlüğün hazırlanmasında geçerli olan aşamalar, modern bir sözlükte kullanılan içeriksel terimler ve kavramlar | Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma |
| 4. Hafta | Sözlük türleri: 1) Alfabetik sözlükler 2) Kavram (kavram alanı) sözlükleri | Araştırma, Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 5. Hafta | Genel Sözlükler (ortak dil, yazı dili sözlükleri, ansiklopedik sözlükler) | Görüşme, Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 6. Hafta | Yabancı Ögeler Sözlükleri, Eşanlamlı Sözlükler, Karşıt anlamlı Sözlükler | Araştırma, Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 7. Hafta | Deyim ve Atasözleri Sözlükleri; Argo Sözlükleri | Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler |
| 8. Hafta | Ara sınav | |
| 9. Hafta | Uzmanlık Alanı (Terim) Sözlükleri | Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler |
| 10. Hafta | Kökenbilgisi | Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 11. Hafta | Örnek Sözlük İncelemeleri: TDK, Türkçe Sözlük; MEB, Türkçe Sözlük vb. | Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 12. Hafta | Eğitim Terimleri Sözlükleri: Ferhan OĞUZKAN, Eğitim Terimleri Sözlüğü, Remzi ÖNCÜL, Eğitim ve Eğitim Bilimleri Sözlüğü, Özcan DEMİREL, Eğitim Sözlüğü | Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları |
| 13. Hafta | Okul Sözlükleri: Akçağ Yay., (haz. Ahmet Doğan), İlköğretim Türkçe Sözlük 6-7-8; Arkadaş Yay., (haz. Ali Püsküllüoğlu), İlköğretim 6., 7., 8. Sınıflar İçin Türkçe Sözlük; Esen Yay., (haz. Temel Ateş), Örnekli Türkçe Sözlük İlköğretim II. Aşama ; Serhat | Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma |
| 14. Hafta | Genel Değerlendirme | Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma |
| No | Program Yeterlilikleri | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanında ileri düzeydeki bilgilerini özgün düşünce ve araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | ✔ | |||||
| 1 | Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanında ileri düzeydeki bilgilerini özgün düşünce ve araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | ✔ | |||||
| 3 | Öğretim sürecinde öğretim programını destekleyen yeni ve orijinal materyaller geliştirir. | ✔ | |||||
| 8 | Yaptığı araştırmaları bilimsel makale olarak düzenler. | ✔ | |||||
| Program Yeterlilik | DK1 | DK2 | DK3 | DK4 | DK5 |
|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 4 | 3 | 3 | 4 | 3 |
| PY3 | 5 | 3 | 5 | 4 | 2 |
| PY8 | 5 | 4 | 3 | 2 | 4 |
| Ders Kitabı veya Notu | Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır. |
|---|---|
| Diğer Kaynaklar |
|
| AKTS / İş Yükü Tablosu | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |
|---|---|---|---|---|
|
Ders İçi |
Ders Saati (14 Hafta) | 3 | 1 | 3 |
|
Ders Dışı |
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları | 3 | 1 | 3 |
|
Sınavlar |
Ara Sınav 2 | 14 | 1 | 14 |
| Ödev 1 | 14 | 2 | 28 | |
| Ödev 2 | 14 | 2 | 28 | |
| Final | 14 | 1 | 14 | |
| Uygulama | 7 | 1 | 7 | |
| Sınıf İçi Etkinlik | 14 | 4 | 56 | |
| Toplam İş Yükü | 153 | |||
| *AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 | Dersin AKTS Kredisi | 6,0 | ||
