Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Örneklerle Türkçenin Etimolojisi TRE633 Türkçe Zorunlu 3 + 0 3,0 6,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisansüstü
Dersin Verilişi Yüz yüze
Dersin Koordinatörü Prof. Dr. Fevzi KARADEMİR
Dersi Veren(ler)
Dersin Amacı Bu dersin amacı, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini, tarihsel gelişimlerini ve anlam değişimlerini incelemek; Türk dilinin etimolojik yapısını çözümlemek ve öğrencilerin Türkçenin kelime dağarcığındaki farklı dönemlere ait unsurları tanımasını sağlamaktır. Ders boyunca çeşitli sözcük kökleri, dil ailesi bağlantıları ve etimolojik analiz yöntemleri örneklerle ele alınacaktır.
Dersin İçeriği Bu derste etimoloji bilimi ve Türkçedeki etimolojik çalışmaların tanıtılması; örneklerden hareketle Türkçe kelimelerin geçirdiği fonolojik, morfolojik ve semantik değişimlerin kavratılması amaçlanmaktadır.
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Öğrenci, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini ve anlam değişim süreçlerini analiz eder.
2 Öğrenci, Türkçede farklı dönemlere ait dil özelliklerini etimolojik bağlamda karşılaştırır.
3 Öğrenci, Türkçede kullanılan ödünç kelimeleri ve Türkçeleşme süreçlerini değerlendirir.
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Etimolojiye Giriş ve Temel Kavramlar Görüşme, Araştırma, Diğer Faaliyetler
2. Hafta Türkçenin Dil Ailesi İçindeki Yeri Diğer Faaliyetler, Görüşme, Araştırma
3. Hafta Eski Türkçede Sözcük Yapısı ve Etimolojik İnceleme Diğer Faaliyetler, Görüşme, Araştırma
4. Hafta Orta Türkçe Dönemi ve Sözcüklerin Anlam Gelişimi Araştırma, Diğer Faaliyetler, Görüşme
5. Hafta Osmanlı Türkçesinde Etimolojik Özellikler Diğer Faaliyetler, Görüşme, Araştırma
6. Hafta Türkçede Arapça ve Farsça Alıntılar Araştırma, Görüşme, Diğer Faaliyetler
7. Hafta Batı Dillerinden Türkçeye Geçen Sözcükler Görüşme, Diğer Faaliyetler, Araştırma
8. Hafta Çağdaş Türkçede Yeni Sözcük Oluşumları ve Etimolojileri Görüşme, Araştırma, Diğer Faaliyetler
9. Hafta Dil Devrimi ve Türkçeleşme Süreci Görüşme, Araştırma, Diğer Faaliyetler
10. Hafta Türk Lehçelerinde Ortak ve Farklı Sözcükler Görüşme, Diğer Faaliyetler, Araştırma
11. Hafta Coğrafi ve Kültürel Etkilerin Sözcük Etimolojisine Katkıları Diğer Faaliyetler, Araştırma, Görüşme
12. Hafta Etimolojik Sözlük Kullanımı ve Sözlükten Yararlanma Yöntemleri Görüşme, Diğer Faaliyetler, Araştırma
13. Hafta Örneklerle Türkçedeki Ödünç Kelimelerin Analizi Görüşme, Diğer Faaliyetler, Araştırma
14. Hafta Genel Değerlendirme ve Proje Sunumları Araştırma, Sunum (Hazırlık), Uygulama, Görüşme, Diğer Faaliyetler
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanında ileri düzeydeki bilgilerini özgün düşünce ve araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
2 Öğretim sürecinde öğretim programı doğrultusunda yeni öğrenme ortamları tasarlar.
4 Öğrenmenin doğasına ilişkin gelişmeleri analiz eder.
6 Alanı ile ilgili gerekli literatürü ve araştırma ortamını sağlayarak verileri değerlendirir.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1 DK2 DK3
PY1 5 5 5
PY2 4 4 4
PY4 3 3 3
PY6 5 5 5
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Doğan, M. (2015). Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2018). Dil ve Kültür İlişkisi. İstanbul: Pegem Akademi.
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders İçi
Ders Saati (14 Hafta) 3 1 3
Ders Dışı
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları 3 1 3
Sınavlar
Ara Sınav 2 14 1 14
Ödev 1 14 2 28
Ödev 2 14 2 28
Final 14 1 14
Uygulama 7 1 7
Sınıf İçi Etkinlik 14 4 56
Toplam İş Yükü 153
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 6,0