| Ders Adı | Kodu | Dili | Türü | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Biçimsel Diller ve Soyut Makinalar | BM301 | Türkçe | Zorunlu | 5. Yarıyıl | 3 + 0 | 3,0 | 4,0 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Verilişi | Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme |
| Dersin Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi Esra ŞATIR |
| Dersi Veren(ler) | Dr. Öğr. Üyesi Esra ŞATIR (Güz) |
| Dersin Amacı | Programlama dillerinin tasarımına ilişkin matematiksel yöntemlerin sunulması ve bir dilde yazılan bir programın kabul şartları için araçlar tasarımını mümkün kılmak. |
| Dersin İçeriği | Dillerle ilgili temel matematik, Regüler ifadeler ve kümeler, Deterministik ve nondeterministik otomatlar, Dilbilgisi ve diller, Regüler diller, bağlamdan bağımsız diller, Gramerlerin iyileştirilmesi ve Normal formlar, Yığıtlı otamatlar, Turing makineleri, Ayrıştırma işlemleri, Dillerin sınıflandırılması, LL(k) diller ve LR(k) diller, Shift-Reduce ve Recursive-Descent ayrıştırma yöntemleri. |
| # | Öğrenme Kazanımı |
| 1 | Dil tanımı için elemanları anlama, dil tanımlama |
| 1 | Dil tanımı için elemanları anlama, dil tanımlama |
| 2 | Dil kümeleri, dil kümelerinin tanımı ve düzgün deyimler |
| 2 | Dil kümeleri, dil kümelerinin tanımı ve düzgün deyimler |
| 3 | Düzgün Diller ve otomata teorisinin gerçekleştirilmesi |
| 3 | Düzgün Diller ve otomata teorisinin gerçekleştirilmesi |
| 4 | Dil tasarımlarını anlama ve deterministik sonlu soyut makineleri tasarlama |
| 4 | Dil tasarımlarını anlama ve deterministik sonlu soyut makineleri tasarlama |
| 5 | Dil tasarımlarını anlama ve non-deterministik sonlu soyut makineleri tasarlama |
| 5 | Dil tasarımlarını anlama ve non-deterministik sonlu soyut makineleri tasarlama |
| 6 | Dil tasarımlarında geçiş diyagramlarını kullanma |
| 6 | Dil tasarımlarında geçiş diyagramlarını kullanma |
| 7 | Dil tasarımlarında Moore-Mealy Makinelerini kullanma |
| 7 | Dil tasarımlarında Moore-Mealy Makinelerini kullanma |
| 8 | Bağlamdan Bağımsız Dil kuramını anlama |
| 8 | Bağlamdan Bağımsız Dil kuramını anlama |
| 9 | Dil ağaçlarını kullanma ve Parsing |
| 9 | Dil ağaçlarını kullanma ve Parsing |
| 10 | Push Down Makinelerini anlama ve dil tanımında kullanma |
| 10 | Push Down Makinelerini anlama ve dil tanımında kullanma |
| 11 | Turing Makinelerini dil tanımında kullanma |
| 11 | Turing Makinelerini dil tanımında kullanma |
| Hafta | Konular/Uygulamalar | Yöntem |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Düzenli ve Düzensiz Diller | |
| 2. Hafta | Matematiksel Notasyonlar ve Teknikler | |
| 3. Hafta | Düzenli İfadeler ve Düzenli Diller | |
| 4. Hafta | Deterministik Sonlu Otomatlar | |
| 5. Hafta | Nondeterministik Sonlu Otomatlar | |
| 6. Hafta | Geçiş Diyagramları | |
| 7. Hafta | Çıkış Veren Sonlu Soyut Makineler | |
| 8. Hafta | Bağlamdan Bağımsız Dilbilgisi ve Diller | |
| 9. Hafta | Normal Biçimler | |
| 10. Hafta | Yığıtlı (Pushdown)Otamatlar | |
| 11. Hafta | Turing Makineleri | |
| 12. Hafta | Turing makinesi Örnekleri | |
| 13. Hafta | Ayrıştırma işlemleri (Top-down Parsing) | |
| 14. Hafta | Final Sınavı |
| No | Program Yeterlilikleri | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi | ✔ | |||||
| 1 | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi | ||||||
| 1 | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi | ||||||
| 1 | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi | ||||||
| 2 | Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi | ✔ | |||||
| 3 | Bilişim Teknolojilerinin yönetim, denetim, gelişim ve güvenliği/güvenilirliği hakkında bilgi sahibi olma ve farkındalık | ✔ | |||||
| 4 | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi | ✔ | |||||
| 5 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi | ✔ | |||||
| 6 | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi | ✔ | |||||
| 7 | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi | ✔ | |||||
| 8 | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi | ✔ | |||||
| 9 | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık | ✔ | |||||
| 10 | Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi | ✔ | |||||
| Program Yeterlilik | DK1 | DK2 | DK3 | DK4 | DK5 | DK6 | DK7 | DK8 | DK9 | DK10 | DK11 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| PY2 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| PY3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| PY4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| PY6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY7 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY8 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| PY9 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY10 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Ders Kitabı veya Notu | Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır. |
|---|---|
| Diğer Kaynaklar |
|
| AKTS / İş Yükü Tablosu | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |
|---|---|---|---|---|
|
Ders İçi |
Ders Saati (14 Hafta) | 16 | 3 | 48 |
|
Ders Dışı |
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları | 16 | 3 | 48 |
| Görüşme | 16 | 3 | 48 | |
|
Sınavlar |
Ara Sınav 1 | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 | 1 | |
| Sınıf İçi Etkinlik | 1 | 1 | 1 | |
| Toplam İş Yükü | 147 | |||
| *AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 | Dersin AKTS Kredisi | 4,0 | ||
