| Ders Adı | Kodu | Dili | Türü | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bilgisayar Organizasyonu | BM204 | İngilizce | Zorunlu | 4. Yarıyıl | 3 + 0 | 3,0 | 5,0 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Verilişi | Sözlü anlatım ve uygulama |
| Dersin Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi Sultan ZAVRAK, Dr. Öğr. Üyesi Tunahan TİMUÇİN |
| Dersi Veren(ler) | |
| Dersin Amacı | Bu ders, öğrencilerin bilgisayar sistemlerinin temel soyutlamalardan gelişmiş donanım işlevlerine kadar iç işleyişini kapsamlı bir şekilde anlamalarını sağlamayı amaçlar. Ders, teorik temelleri ve pratik uygulamaları vurgulayarak, öğrencilere verimli bilgisayar mimarilerini analiz etme ve tasarlama becerileri kazandırır. Komut setleri, veri işleme teknikleri ve bellek yönetimi konularını inceleyen öğrenciler, bir bilgisayarın çeşitli bileşenlerinin görevleri nasıl etkin bir şekilde yerine getirdiğini öğrenirler. |
| Dersin İçeriği | Ders, temel bilgisayar soyutlamaları ve performans ölçüm tekniklerine girişle başlar. Öğrenciler, RISC-V komut setlerini; aritmetik ve mantık işlemleri, koşullu komutlar, yordamlar ve adresleme modlarını, diziler ve işaretçilerle veri işleme örnekleri ile birlikte incelemektedir. Aritmetik işlemler, toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemleri ile kayan noktalı sayıların işlenmesi konuları ayrıntılı olarak ele alınır. Ders, tek çevrimlik bir veriyolu ve RISC-V boru hattı işlemleri aracılığıyla işlemci tasarımına geçiş yapar. Son olarak, bellek hiyerarşileri, bellek teknolojileri, önbellek mekanizmaları ve sanal bellek konuları işlenerek, bilgisayarların veri depolama ve erişimi nasıl verimli bir şekilde yönettiği anlaşılır. |
| # | Öğrenme Kazanımı |
| 1 | Temel bilgisayar soyutlamalarını ve performans ölçüm yöntemlerini anlar ve açıklar |
| 2 | RISC-V komut setlerini temel aritmetik, mantık işlemleri, karar verme ve adresleme için analiz eder ve kullanır |
| 3 | Assembly dilinde veri işleme işlemlerini, C dilinde diziler ve işaretçiler ile birlikte kullanarak tasarlar ve uygular |
| 4 | Sabit noktalı ve kayan noktalı işlemler dahil bilgisayar aritmetiğinde yetkinlik kazanır. |
| 5 | RISC-V için tek çevrimlik ve boru hatlı işlemci tasarımlarını geliştirir ve bu tasarımların ayrıntılarını anlar |
| 6 | Bellek hiyerarşisi kavramlarını, önbellek ve sanal bellek dahil, açıklama ve veri depolama verimliliğini artırmada kullanır |
| 7 | Bilgisayar organizasyonu bilgisini kullanarak verimli bilgisayar mimarileri inşa etme ve gerçek dünya hesaplama sorunlarını çözme becerilerine sahip olur. |
| Hafta | Konular/Uygulamalar | Yöntem |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Bilgisayar Soyutlamaları ve Teknolojisi - Giriş | |
| 2. Hafta | Bilgisayar Soyutlamaları ve Teknolojisi - Performansın Ölçülmesi | |
| 3. Hafta | RISC-V Emirleri: Bilgisayarın Dili - Donanımsal İşlemler (Aritmetik, Mantık), İşaretli ve İşaretsiz Sayılar, Emirlerin Gösterimi | |
| 4. Hafta | RISC-V Emirleri: Bilgisayarın Dili (Karar Verme, Yordamlar, Adresleme Modları) | |
| 5. Hafta | RISC-V Emirleri: Bilgisayarın Dili - Paralelleştirme, C'de sıralama örneği, Diziler ve İşaretçiler | |
| 6. Hafta | Bilgisayarlarda Aritmetik - Toplama, Çıkarma, Çarpma, Bölme | |
| 7. Hafta | Bilgisayarlarda Aritmetik - Kayan Noktalı Sayılar (Toplama, Çarpma ) | |
| 8. Hafta | Vize Sınavı | |
| 9. Hafta | İşlemci - Tek Çevrimlik Veriyolunu Oluşturma (RISC-V) | |
| 10. Hafta | İşlemci - Tek Çevrimlik Veriyolunu Oluşturma (RISC-V) | |
| 11. Hafta | İşlemci - Boruhattı (RISC-V) | |
| 12. Hafta | Büyük ve Hızlı: Bellek Hiyerarşisinden Yararlanmak - Bellek Teknolojileri | |
| 13. Hafta | Büyük ve Hızlı: Bellek Hiyerarşisinden Yararlanmak - Önbellekler | |
| 14. Hafta | Büyük ve Hızlı: Bellek Hiyerarşisinden Yararlanmak - Sanal Bellek |
| No | Program Yeterlilikleri | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi | ✔ | |||||
| 2 | Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi | ✔ | |||||
| 3 | Bilişim Teknolojilerinin yönetim, denetim, gelişim ve güvenliği/güvenilirliği hakkında bilgi sahibi olma ve farkındalık | ✔ | |||||
| 4 | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi | ✔ | |||||
| 5 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi | ✔ | |||||
| 6 | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi | ✔ | |||||
| 7 | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi | ✔ | |||||
| 8 | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi | ✔ | |||||
| 9 | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık | ✔ | |||||
| 10 | Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi | ✔ | |||||
| Program Yeterlilik | DK1 | DK2 | DK3 | DK4 | DK5 | DK6 | DK7 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY2 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| PY4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY7 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY8 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| PY9 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| PY10 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Ders Kitabı veya Notu | Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır. |
|---|---|
| Diğer Kaynaklar |
|
| AKTS / İş Yükü Tablosu | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |
|---|---|---|---|---|
|
Sınavlar |
Ara Sınav 1 | 5 | 16 | 80 |
| Ödev 2 | 5 | 10 | 50 | |
| Toplam İş Yükü | 130 | |||
| *AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 | Dersin AKTS Kredisi | 5,0 | ||
