Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Farmasötik Toksikoloji I ECZ409 Türkçe Zorunlu 7. Yarıyıl 3 + 0 3,0 3,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Verilişi Anlatım,soru-cevap ,tartışma
Dersin Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Didem ORAL
Dersi Veren(ler) Dr. Öğr. Üyesi Didem ORAL (Güz)
Dersin Amacı Toksikolojinin temel kavramları, toksisite mekanizmaları, sistemik toksik etkiler ve ksenobiyotiklerin biyolojik sistemler üzerindeki toksik etki mekanizmaları hakkında bilgi sahibi olmak
Dersin İçeriği Toksikolojiye giriş Toksisite testleri Toksikokinetik; ksenobiyotiklerin tranformasyonu ve toksisite üzerindeki etkileri. Toksik etki mekanizmaları Toksisiteyi etkileyen faktörler Toksik etkilerin sınıflandırılması Genotoksik etki Karsinojenite ve karsinojenik bileşikler Teratojenite ve gebelikte ilaç kullanımı Allerjik reaksiyonlar ve immunotoksik etki Toksikolojik etkileşmeler ; ilaç-ilaç, ilaç-hastalık, ilaç-besin etkileşmelerinin toksikolojik açıdan değerlendirilmesi Genetik polimorfizim ve toksisite üzerindeki etkileri
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Tıbbi, zehirli veya narkotik bitkileri teşhis etme
2 İlaç etkin maddesinin metabolizmasını değerlendirme
3 Takviye edici gıdaların akılcı ve güvenli kullanımında danışmanlık yapma
4 Özel hasta gruplarında akılcı ve güvenli ilaç kullanımı konularında hasta ve ilgili sağlık personelini bilgilendirme
5 İlaç-ilaç/besin/doğal tıbbi ürün/hastalık etkileşmelerini saptama ve değerlendirme
6 İlaçlar ve aşıların yan/advers etkilerini saptama ve değerlendirme
7 İlaçların toksik etkilerini değerlendirme
8 Halk sağlığı ile ilgili durumlarda danışmanlık yapma
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Toksikolojiye giriş,toksikolojinin tarihçesi Sunum (Hazırlık), Görüşme, Diğer Faaliyetler
2. Hafta Toksikolojide Genel kavramlar Sunum (Hazırlık), Görüşme, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
3. Hafta Toksisiteye etki eden faktörler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Görüşme, Sunum (Hazırlık), Diğer Faaliyetler
4. Hafta Zehirlerin giriş yolları, absorbsiyon, dağılım ve atılımları Araştırma, Görüşme, Sunum (Hazırlık), Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
5. Hafta Biyotransformasyon Sunum (Hazırlık), Görüşme, Diğer Faaliyetler, Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
6. Hafta Biyotransformasyon 2 Görüşme, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Araştırma, Sunum (Hazırlık)
7. Hafta Hepatotoksisite Araştırma, Diğer Faaliyetler, Görüşme, Sunum (Hazırlık), Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
8. Hafta Nefrotoksisite Araştırma, Sunum (Hazırlık), Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Görüşme
9. Hafta İmmünotoksikoloji ve Kan toksisitesi Diğer Faaliyetler, Araştırma, Görüşme, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Sunum (Hazırlık)
10. Hafta Solunum Sistemi toksisitesi Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Görüşme, Diğer Faaliyetler, Sunum (Hazırlık)
11. Hafta Deri toksisitesi ve Allerjik reaksiyonlar Diğer Faaliyetler, Görüşme, Sunum (Hazırlık), Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
13. Hafta Karsinojenite,Özel toksik etkiler,Genetik nedenlere bağlı toksisite Sunum (Hazırlık), Görüşme, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
14. Hafta Farmasötik Toksikolojide Yapay Zeka Uygulama Alanları Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler, Görüşme, Sunum (Hazırlık)
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Eczacılık lisans programını tamamlayarak elde ettiği bilgi ve becerileri; mevcut yasalar, yönetmelikler ve mevzuat doğrultusunda, etik ve deontolojik kurallar çerçevesinde gerektiğinde inisiyatif alarak mesleğin uygulama alanlarında kullanır.
2 İlaç etkin ve yardımcı maddelerinin, farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin fiziksel ve kimyasal yapısı, sentezi, mikrobiyolojik ve toksikolojik analizleri, etkileri, yapı-etki ilişkileri, tasarım ve geliştirilmeleri, terapötik doz tayini ile farmakokinetik ve farmakodinamik özellikleri konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerisine sahiptir.
3 Yaşam boyu öğrenmeyi benimseyerek eczacılık meslek uygulamaları, bilim, teknoloji, çağdaş düşünce ve davranış boyutunda güncel bilgilere teknolojik araçlar, veri tabanları ve bilgi kaynaklarını kullanarak takip eder. Bu bilgileri geliştirir, derinleştirir, değerlendirir ve toplum yararına olacak şekilde kullanır
4 Doğal kaynaklı veya sentetik etken madde içeren farmasötik, radyofarmasötik, biyoteknolojik, nanoteknolojik ve kozmetik/ kozmesötik ürünlerin hazırlanması, üretimi, kalite güvencesi ile kontrolü, biyoyararlanım ve biyoeşdeğerlilikleri, ruhsatlandırma ve patent çalışmaları, tedarik zincirinin yönetimi ve topluma sunulması süreçlerinde aktif rol alır.
5 Farmakovijilans uygulamalarında aktif görev alır; advers etki raporlama sistemini kullanır; güvenli ilaç kullanımını sağlamak üzere risk yönetimine ve denetimine katkıda bulunur.
6 İlaç güvenliliği ile ilgili farkındalığı artırmak üzere hastayı, hasta yakını ve diğer sağlık profesyonellerini bilgilendirir.
7 Majistral ilaçların hazırlanması, orijinal veya jenerik tüm müstahzar ve tıbbi ürünlerin kullanımları ve mevzuatı ile ilgili yeterli bilgiye sahiptir.
8 Akılcı ilaç kullanımı çerçevesinde ilaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla hastaya reçetesindeki ilaçların endikasyonları, uygulama yolu ve geçimsizlikleri, klinik laboratuvar sonuçlarının değerlendirilmesi hakkında bilgiye sahiptir
9 Gıda takviyesi, nutrasötikler, kozmetik/kozmesötikler, OTC vb. ürünler hakkında topluma pratik ve faydalı bilgi verilmesi konusunda yeterlilik sahibidir.
10 Eczacılık meslek bilgilerini farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip geliştirir.
11 Toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için ilgili yasal otoriteler, hekimler ve sağlık personeliyle, ilaç endüstrisi ve diğer paydaşlar ile etkin iletişim kurabilir, alanla ilgili sorunlara öneri ve çözüm getirebilir.
12 Kronik hastalıklar ve diğer amaçlarla kullanılan tıbbi cihazların özellikleri, kullanım alanları, üretimleri, kalite güvencesi, mevzuatı ve yasal düzenlemeleri hakkında bilgi sahibidir.
13 İlaç ve medikal ürünlerin tedariği ve sunumunda rol alır, akılcı ve güvenli kullanımı konusunda hastaya danışmanlık hizmeti verir.
14 En az bir yabancı dili kullanarak eczacılık uygulama alanlarındaki bilgi ve gelişmeleri izleyebilme, hastalar ve meslektaşları ile iletişim kurabilme, ulusal ve/veya uluslararası etkinliklere ve projelere katılarak sözlü ve yazılı olarak kendini ifade edebilme yeterliliğine sahiptir.
15 Eczacılık meslek uygulama alanlarının gerektirdiği çeşitli teknolojik araçlar, bilgi kaynakları, yazılımlar ve yapay zeka destekli teknolojiler konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahiptir.
16 Birinci basamak sağlık hizmeti sunan bir sağlık profesyoneli olarak, hasta kayıtlarını yöneterek sağlıklı yaşam danışmanlığı yapar; sağlıklı yaşamı teşvik eder ve halk sağlığını korumak için mesleki sorumluklarını yerine getirir.
17 Sorumluluğu altında çalışanların iş güvenliğine dikkat eder ve bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik mesleki eğitimlerini planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
18 İlaç ve sağlık yönetimi ile ilgili eczacılık mesleği ve uygulama alanlarının geliştirilmesi süreçlerinde görev alır; araştırma ve geliştirme faaliyetlerini bilimsel ve etik ilkelere uygun biçimde yürütür; verileri analiz eder, değerlendirir, yorumlar ve uygular.
19 Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun olarak mesleki aktivite ve uygulamalarını etkin ve güvenli şekilde belgeleyerek kalite yönetimi süreçlerine katılır.
20 Tavır, tutum, davranışları ve profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur.
21 Biyolojik sistemlerin anatomisi, immunolojisi, fizyolojisi, fizyopatolojisi ve biyokimyası hakkında bilgi sahibidir. İnsan sağlığını etkileyen bilişsel durumlar ve davranışlar, mental ve fiziksel hastalıklar, semptom ve tedavileri hakkındaki temel kavramları bilir ve ilişkilendirir.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1 DK2 DK3 DK4 DK5 DK6 DK7 DK8
PY1 4 4 4 4 4 4 4 4
PY2 5 5 5 5 5 5 5 5
PY3 2 2 2 2 2 2 2 2
PY4 3 3 3 3 3 3 3 3
PY5 5 5 5 5 5 5 5 5
PY6 5 5 5 5 5 5 5 5
PY7 1 1 1 1 1 1 1 1
PY8 5 5 5 5 5 5 5 5
PY9 5 5 5 5 5 5 5 5
PY10 4 4 4 4 4 4 4 4
PY11 4 4 4 4 4 4 4 4
PY12 1 1 1 1 1 1 1 1
PY13 5 5 5 5 5 5 5 5
PY14 1 1 1 1 1 1 1 1
PY15 1 1 1 1 1 1 1 1
PY16 4 4 4 4 4 4 4 4
PY17 5 5 5 5 5 5 5 5
PY18 2 2 2 2 2 2 2 2
PY19 1 1 1 1 1 1 1 1
PY20 1 1 1 1 1 1 1 1
PY21 3 3 3 3 3 3 3 3
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • Ders Kitabı veva Notu Erdem, O., & Bacanlı, M. (Ed.). (2021). Temel Toksikoloji (1. basım). Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitabevleri. Klaassen, C.D., Watkins J.W., "Casarett & Doull’s Essential of Toxicology, The McGraw Hill Companies, 2010. .Ellenhorn, M.J., "Medical Toxicology", Williams & Wilkins, Maryland, 1997. .Hayes, A.W., "Principles and Methods of Toxicology", Taylor & Francis, Philadelphia, 2001 Toksikolojinin Temelleri ("Casarett & Doull’s çeviri) Nobel Kitapevi, 2017).
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Sınavlar
Ara Sınav 1 1 1,5 1,5
Ödev 1 13 1 13
Ödev 2 13 1 13
Kısa Sınav 1 10 1 10
Kısa Sınav 2 9 1 9
Final 1 2 2
Sınıf İçi Etkinlik 14 2 28
Toplam İş Yükü 76,5
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 3,0