Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Ortadoğu Tarihi TAR 304 Türkçe Zorunlu 6. Yarıyıl 3 + 0 3,0 4,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Verilişi Anlatım / Sunum
Dersin Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi EMİNE ŞAHİN
Dersi Veren(ler)
Dersin Amacı 18. yüzyıldan itibaren I. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Osmanlı'nın Orta Doğu coğrafyasında bulunan siyasi ve idari teşekküller incelenecektir.
Dersin İçeriği Ortadoğu coğrafyası içerisinde yer alan Mısır, Suriye, Ürdün ve Irak gibi bölgelerdeki siyasi atmosfer ve Arapların kurduğu cemiyet ve fırkalar araştırma konusu olacaktır.
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Osmanlı Devleti sınırlarında yer alan Arap vilayetlerini tanıma, İttihat-Terakki dönemi Arap vilayetlerinde uygulanan politikaları öğrenme, I. Dünya Savaşı ve sonrası manda idarelerini tanıma ve bağımsız devletleşme sürecini öğrenme.
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Ortadoğu kavramı ve gelişimi, Ortadoğu tarihi alanındaki kaynakların tanıtılması ve değerlendirilmesi Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma
2. Hafta 19. yüzyılda Mısır meselesi ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa. Araplar arasındaki reform talepleri ve uyanış hareketi: en-Nahda Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
3. Hafta Osmanlı Arap vilayetlerindeki dış tehditler: Cezayir, Tunus ve Mısır’ın işgali Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
4. Hafta II. Abdülhamid’in İslamcılık siyaseti ve Arap vilayetleri Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
5. Hafta II. Abdülhamid’e karşı muhalefet: Jön Türkler ve Araplar Araştırma, Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
6. Hafta II. Meşrutiyet’in ilanı ve Arap vilayetlerindeki yansımaları Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
7. Hafta II. Meşrutiyet döneminde Arap muhalefeti ve cemiyet ve fırka kurma çalışmaları Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
8. Hafta Ara sınav
9. Hafta 1912 seçimleri, adem-i merkeziyetçi muhalefet ve Arapların ıslahat talepleri Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma
10. Hafta I. Dünya savaşı döneminde Araplar ve gizli cemiyetler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Araştırma
11. Hafta Şerif Hüseyin ve Arap İsyanı Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Araştırma
12. Hafta I. Dünya Savaşı sonrası gizli antlaşmalar ve bağımsız devletler süreci Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
13. Hafta İmparatorluğun sonu ve Türk-Arap ilişkileri Araştırma, Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
14. Hafta Arap Milliyetçiliğinin Doğuşu ve Ortadoğu'da Ulus Devletlerin Teşekkül Etmeye Başlaması Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Tarih disiplininin yöntemiyle geçmiş bilgisini analiz edebilme yetisi kazanarak bilimsel bilgi üretebilme kabiliyeti kazanır.
2 Geçmişten günümüze dünyada ve Türkiye’de tarih yazımı ve ekoller hakkında bilgi edinir, yeni ekolleri tanır ve tarihe etkilerini değerlendirir.
3 Tarihsel problemleri tanımlayabilme becerisini geliştirerek tarihi olayları her yönüyle kavrar ve derinlemesine nüfuz eder.
4 Güncel olaylar ve süreçlerle geçmiş arasındaki ilişkiyi kavrayabilme becerisine sahip olur. Yerel ve sözlü tarih araştırmaları vasıtasıyla tekil olanla evrensel olan arasında ilişki kurma yeteneği kazanır.
5 Tarihsel metinleri çözümleyebilme, eleştirme ve tahlil etme yeteneğine sahip olur ve konunun kaynaklarına vakıf olarak özet çıkarma transkripsiyon yapma, rapor etme ve bilimsel toplantılarda tebliğ vb. şekilde sunma becerisi kazanır.
7 Eskiçağ ve İslam tarihi, İslamiyet’ten önceki ve sonraki Türk tarihi, Osmanlı ve Cumhuriyet tarihi, Avrupa ve Dünya tarihi gibi tarihin bütün dönemlerine dair temel düzeyde bilgi edinir, temel problemleri öğrenir ve bu dönemleri kendi içinde kıyaslayabilir.
8 Tarih alanında edindiği bilgi ve becerileri, sosyal bilimlerin diğer alanlarıyla ortak yürütülen çalışmalarda kullanabilir.
9 Osmanlı, Avrupa ve dünya tarihleri hakkında bilgi sahibi olarak yorumlama, karşılaştırma ve analiz yapma becerilerine sahip olur.
10 Kütüphane ve arşiv kullanma alışkanlığı ve yeteneği kazanarak bir konuda araştırma yapmanın yöntemlerini öğrenerek bunlardan yaşamın diğer alanlarında da yararlanabilir
11 Belirli dönemlerin belgelerini çalışmak için gerekli olan spesifik araçları, tarihi metinleri (paleografi, epigrafya gibi), yazıtları ve kitabeleri çözümleyebilir, çeşitli dillerdeki kaynak metinleri kullanım bilgi ve becerisi kazanır.
12 Hayat boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilimsel ve çağdaş konular hakkında gelişmeleri izler ve kendini geliştirir; bilimsel ahlak ve sorumluluk bilincine sahip olur.
13 Bibliyografik repertuarlar, arşiv envanterleri, elektronik referanslar gibi bilgi erişim araçlarını kullanma bilgi ve becerisi kazanır. Bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak tarih alanında bilgi oluşturma, düzenleme, iletme, saklama, sunma ve paylaşma yeteneğine sahip olur.
14 Bireysel çalışma becerisi ve bağımsız karar verebilme kabiliyetine sahip olarak fikirlerini ve eleştirilerini yapıcı bir biçimde sözlü ve yazılı, açık ve öz bir şekilde ifade edebilme güvenini kazanır.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1
PY1 1
PY2 2
PY3 2
PY4 1
PY5 1
PY7 2
PY8 3
PY9 1
PY10 1
PY11 1
PY12 3
PY13 1
PY14 3
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • -Albert Hourani, Arap Halkları Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1997. - Roger Owen, Şevket Pamuk, 20. Yüzyılda Orta Doğu Ekonomileri Tarihi, Çev. Ayşe Edirne, İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayını, 2002. - Bernard Lewis, Orta Doğu 1916-, Çev. Selen Y. Kölay, Ankara: Arkadaş Yayınevi, 2005. - Tayyar Arı, Geçmişten Günümüze Orta Doğu: Siyaset, Savaş ve Diplomasi, 4. Baskı, Bursa: MKM Yayıncılık, 2008. - Roger Owen, The Middle East in The World Economy 1800-1914, London: I. B. Tauris, 1993. - Charles Issawi, The Fertile Crescent 1800-1914: A Documentary Economic History, New York: Dover Publications, 1988. - Charles Issawi, The Economic History of Middle East: 1800-1914, Chicago: The University of Chicago Press, 1966. - Borisoviç Lutskiy, Arap Ülkelerinin Yakın Tarihi 16. Yüzyıldan 20. Yüzyıla, Çev. Turan Keskin, İstanbul: Yordam Kitap, 2011. - William L. Cleveland, Modern Ortadoğu Tarihi, Çev. Mehmet Harmancı, İstanbul: Agora Kitaplığı, 2008.
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders İçi
Ders Saati (14 Hafta) 14 2 28
Ders Dışı
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları 14 2 28
Araştırma 14 2 28
Diğer Faaliyetler 14 1 14
Sınavlar
Ara Sınav 1 1 1,5 1,5
Ödev 1 1 1 1
Final 1 1,5 1,5
Toplam İş Yükü 102
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 4,0