Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Tarihi II TAR 104 Türkçe Zorunlu 2. Yarıyıl 3 + 0 3,0 5,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Verilişi Teorik
Dersin Koordinatörü Prof. Dr. Ali ERTUĞRUL
Dersi Veren(ler)
Dersin Amacı Yakındoğu’da hâkim olan siyasî oluşumlar kavranacak(8-16. yüzyıllar), bu devletlerin siyasî ve sosyo-kültürel özellikleri özetlenebilecek, söz konusu devletlerin Türk İslâm tarihindeki önem ve etkileri analiz edilebilecek
Dersin İçeriği Öğrenciler; 1) 8. – 11. yy.lar arasında Yakındoğu’da hâkim olan siyasî yapıları sıralama 2) Bu devletlerin siyasî tarih ve sosyo-kültürel özelliklerini özetleme 3) Söz konusu devletlerin İslâm tarihindeki önem ve etkilerini analiz etme. 4) 8.-11. yy. Yakındoğu tarihinin dünya tarihindeki yerini değerlendirme
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Öğrenciler; 1) 8. – 11. yy.lar arasında Yakındoğu’da hâkim olan siyasî yapıları sıralama 2) Bu devletlerin siyasî tarih ve sosyo-kültürel özelliklerini özetleme 3) Söz konusu devletlerin İslâm tarihindeki önem ve etkilerini analiz etme. 4) 8.-11. yy. Yakındoğu tarihinin dünya tarihindeki yerini değerlendirme
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Dersle ilgili bibliyografya tanıtımı Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Araştırma
2. Hafta Abbasî İhtilali, Devletin Kuruluşu, Seffah ve Mansur Dönemi Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma
3. Hafta Abbasilerin Yükseliş Dönemi Halifeleri, Emin-Memun Mücadelesi ve Mihne hareketi Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Araştırma
4. Hafta Abbasilerin Yükseliş Döneminde Devlet teşkilâtı, Uluslararası Ticaret, Şehir Hayatı Araştırma, Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
5. Hafta Abbasiler dönemindeki mahalli hanedanlar: Tahirîler ve Saffarîler Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma
6. Hafta Abbasiler dönemindeki mahalli hanedanlar: Fatimîler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
7. Hafta Abbasiler dönemindeki mahalli hanedanlar: Büveyhîler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
8. Hafta Ara Sınav
9. Hafta Abbasiler dönemindeki mahalli hanedanlar: Samanîler Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma
10. Hafta Abbasiler dönemindeki mahalli hanedanlar: Sacoğulları Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma
11. Hafta Abbasiler dönemindeki mahalli hanedanlar: Tolunoğulları ve Ihşidîler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Araştırma
12. Hafta Abbasiler dönemindeki Türk vali, komutan ve emirler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
13. Hafta Abbasiler döneminde dinî, ilmî ve kültürel hayat Diğer Faaliyetler, Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
14. Hafta Abbasilerin yıkılış dönemi olayları ve devletin sonu Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Tarih disiplininin yöntemiyle geçmiş bilgisini analiz edebilme yetisi kazanarak bilimsel bilgi üretebilme kabiliyeti kazanır.
2 Geçmişten günümüze dünyada ve Türkiye’de tarih yazımı ve ekoller hakkında bilgi edinir, yeni ekolleri tanır ve tarihe etkilerini değerlendirir.
3 Tarihsel problemleri tanımlayabilme becerisini geliştirerek tarihi olayları her yönüyle kavrar ve derinlemesine nüfuz eder.
4 Güncel olaylar ve süreçlerle geçmiş arasındaki ilişkiyi kavrayabilme becerisine sahip olur. Yerel ve sözlü tarih araştırmaları vasıtasıyla tekil olanla evrensel olan arasında ilişki kurma yeteneği kazanır.
5 Tarihsel metinleri çözümleyebilme, eleştirme ve tahlil etme yeteneğine sahip olur ve konunun kaynaklarına vakıf olarak özet çıkarma transkripsiyon yapma, rapor etme ve bilimsel toplantılarda tebliğ vb. şekilde sunma becerisi kazanır.
6 Tarihsel problemlere akademik/objektif yaklaşabilme becerisi kazanarak muhakeme yapma ve analitik düşünme yeteneği gelişir.
7 Eskiçağ ve İslam tarihi, İslamiyet’ten önceki ve sonraki Türk tarihi, Osmanlı ve Cumhuriyet tarihi, Avrupa ve Dünya tarihi gibi tarihin bütün dönemlerine dair temel düzeyde bilgi edinir, temel problemleri öğrenir ve bu dönemleri kendi içinde kıyaslayabilir.
8 Tarih alanında edindiği bilgi ve becerileri, sosyal bilimlerin diğer alanlarıyla ortak yürütülen çalışmalarda kullanabilir.
10 Kütüphane ve arşiv kullanma alışkanlığı ve yeteneği kazanarak bir konuda araştırma yapmanın yöntemlerini öğrenerek bunlardan yaşamın diğer alanlarında da yararlanabilir
11 Belirli dönemlerin belgelerini çalışmak için gerekli olan spesifik araçları, tarihi metinleri (paleografi, epigrafya gibi), yazıtları ve kitabeleri çözümleyebilir, çeşitli dillerdeki kaynak metinleri kullanım bilgi ve becerisi kazanır.
12 Hayat boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilimsel ve çağdaş konular hakkında gelişmeleri izler ve kendini geliştirir; bilimsel ahlak ve sorumluluk bilincine sahip olur.
13 Bibliyografik repertuarlar, arşiv envanterleri, elektronik referanslar gibi bilgi erişim araçlarını kullanma bilgi ve becerisi kazanır. Bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak tarih alanında bilgi oluşturma, düzenleme, iletme, saklama, sunma ve paylaşma yeteneğine sahip olur.
14 Bireysel çalışma becerisi ve bağımsız karar verebilme kabiliyetine sahip olarak fikirlerini ve eleştirilerini yapıcı bir biçimde sözlü ve yazılı, açık ve öz bir şekilde ifade edebilme güvenini kazanır.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1
PY1 3
PY2 3
PY3 2
PY4 3
PY5 3
PY6 3
PY7 5
PY8 2
PY10 2
PY11 4
PY12 2
PY13 3
PY14 3
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • 1. Nesimi Yazıcı, İlk Türk-İslâm Devletleri Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
  • 2. Hitti, Philip H. (çev. Salih Tuğ),(1986) Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi (IV Cilt), İstanbul, Boğaziçi Yayınları.
  • 3. Üçok, Bahriye (1968), İslam Tarihi: Emeviler ve Abbasiler Ankara.
  • 4. Lewis, Bernard (çev. H.D.Yıldız) (1969), Tarihte Araplar, İstanbul.
  • 5.. Zeydan, Corci (çev. Z. Meganiz) (1328/19..), İslam Medeniyeti Tarihi (IV Cilt), İstanbul (Osmanlıca)
  • 6. “Fatımîler”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 12, ss. 228-240.
  • 7. Nadir Özkuyumcu, "Tolunoğulları", Türkler, Cilt 5., Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, ss. 15 - 38.
  • 8. Nadir Özkuyumcu, "İhşidiler", Türkler, Cilt
  • 9., Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, ss. 39 – 59.. Erdoğan Merçil, “Tahirîler ve Saffarîler”, Doğ. Gün. Büyük İslam Tarihi, c. V, s. 401-449.
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders İçi
Ders Saati (14 Hafta) 14 3 42
Ders Dışı
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları 14 2,5 35
Araştırma 14 3 42
Sınavlar
Ara Sınav 1 1 2 2
Ödev 1 1 2 2
Ödev 2 1 2,5 2,5
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 127,5
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 5,0