Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi TAR 102 Türkçe Zorunlu 2. Yarıyıl 3 + 0 3,0 5,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Verilişi Teorik
Dersin Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Vahdet TARAKÇI
Dersi Veren(ler)
Dersin Amacı Öğrencilere; Türklerin İslam'ı tanımaları ve İslam'ı kabul etme süreci anlatılacaktır. İslam'ı kabul eden Türk devletlerinden bilgi aktarılacaktır.
Dersin İçeriği Öğrenciler bu derste; Tolunoğulları, Sâcoğulları, İhşidîler, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular, Hârizmşahlar gibi İslamiyet’i kabul etmiş olan Türk devletleri hakkında bilgi edineceklerdir. Öğrenciler; İslamiyet’in kabulünün ekonomik, siyasal ve sosyal alanda etkilerini öğreneceklerdir. Bunun yanında öğrenciler; İslamiyet’in Türk aile ve sosyal yapısına etkisi hakkında bilgi edineceklerdir.
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Öğrenciler bu derste; Tolunoğulları, Sâcoğulları, İhşidîler, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular, Hârizmşahlar gibi İslamiyet’i kabul etmiş olan Türk devletleri hakkında bilgi edineceklerdir. Öğrenciler; İslamiyet’in kabulünün ekonomik, siyasal ve sosyal alanda etkilerini öğreneceklerdir. Bunun yanında öğrenciler; İslamiyet’in Türk aile ve sosyal yapısına etkisi hakkında bilgi edineceklerdir.
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Din ve Örf – Sosyal, İktisadi ve Siyasi anlamda din ve örf ilişkisi Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
2. Hafta Eski Türklerin dini inançları Araştırma, Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
3. Hafta Türklerin İslamiyet’le tanışmaları Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
4. Hafta İslamiyet’i kabul eden ilk Türk toplulukları Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler
5. Hafta Türk Valilerce kurulmuş olan devletler - Tolunoğulları (868-905) Araştırma, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler
6. Hafta Türk Valilerce kurulmuş olan devletler - Sâcoğulları (890-929) Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
7. Hafta Türk Valilerce kurulmuş olan devletler - İhşidîler (935-969) Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
8. Hafta Ara Sınav
9. Hafta İlk Türk-İslâm Devletleri - İdil (Volga) Bulgar Hanlığı Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
10. Hafta İlk Türk-İslâm Devletleri - Karahanlılar Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma
11. Hafta İlk Türk-İslâm Devletleri - Gazneliler Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
12. Hafta İlk Türk-İslâm Devletleri - Selçuklular (Büyük Selçuklular, Irak Selçukluları, Kirman Selçukluları, Suriye Selçukluları ve Türkiye Selçukluları) Araştırma, Diğer Faaliyetler, Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları
13. Hafta İlk Türk-İslâm Devletleri - Hârizmşahlar Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Diğer Faaliyetler, Araştırma
14. Hafta Türk-İslam Algısı Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları, Araştırma, Diğer Faaliyetler
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Tarih disiplininin yöntemiyle geçmiş bilgisini analiz edebilme yetisi kazanarak bilimsel bilgi üretebilme kabiliyeti kazanır.
2 Geçmişten günümüze dünyada ve Türkiye’de tarih yazımı ve ekoller hakkında bilgi edinir, yeni ekolleri tanır ve tarihe etkilerini değerlendirir.
3 Tarihsel problemleri tanımlayabilme becerisini geliştirerek tarihi olayları her yönüyle kavrar ve derinlemesine nüfuz eder.
4 Güncel olaylar ve süreçlerle geçmiş arasındaki ilişkiyi kavrayabilme becerisine sahip olur. Yerel ve sözlü tarih araştırmaları vasıtasıyla tekil olanla evrensel olan arasında ilişki kurma yeteneği kazanır.
5 Tarihsel metinleri çözümleyebilme, eleştirme ve tahlil etme yeteneğine sahip olur ve konunun kaynaklarına vakıf olarak özet çıkarma transkripsiyon yapma, rapor etme ve bilimsel toplantılarda tebliğ vb. şekilde sunma becerisi kazanır.
6 Tarihsel problemlere akademik/objektif yaklaşabilme becerisi kazanarak muhakeme yapma ve analitik düşünme yeteneği gelişir.
7 Eskiçağ ve İslam tarihi, İslamiyet’ten önceki ve sonraki Türk tarihi, Osmanlı ve Cumhuriyet tarihi, Avrupa ve Dünya tarihi gibi tarihin bütün dönemlerine dair temel düzeyde bilgi edinir, temel problemleri öğrenir ve bu dönemleri kendi içinde kıyaslayabilir.
8 Tarih alanında edindiği bilgi ve becerileri, sosyal bilimlerin diğer alanlarıyla ortak yürütülen çalışmalarda kullanabilir.
10 Kütüphane ve arşiv kullanma alışkanlığı ve yeteneği kazanarak bir konuda araştırma yapmanın yöntemlerini öğrenerek bunlardan yaşamın diğer alanlarında da yararlanabilir
11 Belirli dönemlerin belgelerini çalışmak için gerekli olan spesifik araçları, tarihi metinleri (paleografi, epigrafya gibi), yazıtları ve kitabeleri çözümleyebilir, çeşitli dillerdeki kaynak metinleri kullanım bilgi ve becerisi kazanır.
12 Hayat boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilimsel ve çağdaş konular hakkında gelişmeleri izler ve kendini geliştirir; bilimsel ahlak ve sorumluluk bilincine sahip olur.
13 Bibliyografik repertuarlar, arşiv envanterleri, elektronik referanslar gibi bilgi erişim araçlarını kullanma bilgi ve becerisi kazanır. Bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak tarih alanında bilgi oluşturma, düzenleme, iletme, saklama, sunma ve paylaşma yeteneğine sahip olur.
14 Bireysel çalışma becerisi ve bağımsız karar verebilme kabiliyetine sahip olarak fikirlerini ve eleştirilerini yapıcı bir biçimde sözlü ve yazılı, açık ve öz bir şekilde ifade edebilme güvenini kazanır.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1
PY1 2
PY2 2
PY3 4
PY4 4
PY5 3
PY6 4
PY7 5
PY8 3
PY10 2
PY11 2
PY12 4
PY13 4
PY14 3
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • 1. Reşat Genç, Karahanlı Devlet Teşkilatı, Ankara 2002
  • 2. Hanefi Palabıyık, Valilikten İmparatorluğa Gazneliler: Devlet ve Saray Teşkilatı, Ankara 2002.
  • 3. W. Barthold, Moğol İstilasına Kadar Türkistan, Haz. H. D Yıldız, İstanbul 1981.
  • 4. Nesimi Yazıcı, İlk Türk-İslam Devletleri Tarihi, Ankara 2002.
  • 5. İbrahim Kafesoğlu, Harezmşahlar Devleti Tarihi (485-618/1092-1221), Ankara
  • 6. İsmail Aka, Timur ve Devleti, TTK, 2000
  • 7.Aydın Taneri, Türk Devlet Geleneği, İstanbul 1981
  • 8.Nizamülmülk, Siyasetnâme, çev. Nurettin Bayburtlugil, İstanbul 1981
  • 9. Leon Cahun, Asya Tarihine Giriş – Kökenlerden 1405’e, Türkler ve Moğollar
  • 10. Jean Paul Roux, Türklerin ve Moğolların Eski Dini
  • 11. Moğolların Gizli Tarihi, yayına hazırlayan: Ahmet Temir
  • 12.Jean Paul Roux, Moğol İmparatorluğu Tarihi.
  • 13.İsmail Aka, Mirza Şahruh ve Zamanı, TTK, 1994
  • 14.Hayrunnisa Alan, Timurlular, Bozkırdan Cennet Bahçesine 1360 – 1506, Ötüken Neşriyat, 2007.
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders İçi
Ders Saati (14 Hafta) 14 3 42
Ders Dışı
Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları 14 2,5 35
Araştırma 14 2 28
Diğer Faaliyetler 14 1 14
Sınavlar
Ara Sınav 1 1 2 2
Ödev 1 1 2 2
Ödev 2 1 2,5 2,5
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 127,5
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 5,0