| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Türk Dili II | TDB102 | 2. Yarıyıl | 2 + 0 | 2,0 | 2,0 |
| Ön Koşullar | Yok |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Ders |
| Dersin Verilişi | |
| Dersin Koordinatörü |
Öğr. Gör. Hüseyin BARAN |
| Dersi Verenler |
Öğr. Gör. Ayşe ULU |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Türkçenin şekil bilgisini kavratıp, imlâ-noktalama işaretlerinin yerinde kullanılmasını sağlamak, cümlenin öğelerini ve çeşitlerini kavratmak, anlatım bozukluğu yapmadan yazma ve konuşma becerisini kazandırmak, topluluk önünde sunum yapabilme ve bilimsel metinleri inceleyip not çıkarma becerisini kazandırmaktır. |
| Dersin İçeriği | Türk dilinin şekil bilgisi, cümlenin ögeleri ve cümle çeşitleri, anlatım bozuklukları, imlâ-noktalama işaretleri; sunum, şiir, deneme, kompozisyon, hikâye, gazete, dergi çalışmaları ve uygulamaları. |
| Ders Öğrenme Kazanımları |
- Türkçenin şekil yapısını bilir, imlâ-noktalama işaretlerini yerinde kullanır. - Türkçeyi doğru, güzel ve başarılı bir üslupla konuşur, kendini ifade edebilme yeteneği sahip olur. - Topluluk önünde sunum yapabilme becerisine sahip olur, bilgi ve düşüncelerini başkalarının anlayabileceği düzeyde ifade edebilir, etkili iletişimi kullanır. - Sözlük ve yazım kılavuzu kullanma alışkanlığına sahip olur. - Yazacağı akademik tezlerde (lisans, yüksek lisans ve doktora) Türk dilini tez yazım kuralları çerçevesinde kullanır. - Edebî ve bilimsel metinleri inceleyip not çıkarma becerisi kazanır. - Deyim ve atasözlerini tanır ve bu kalıp ifadeleri sözlü-yazılı anlatımda kullanır. |
| Hafta | Konular | Öğretim Yöntemleri |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Düzeltme işareti, uzun ünlü, “de-ki-ile”nin yazımı, ek-fiil yazımı, mastarlara gelen eklerin yazılışı, fiil çekimi ile ilgili yazılışlar, soru ekinin yazılışı, ünsüzlerin nitelikleri, ünlü daralması, ünlü düşmesi, ünsüz uyumu, ünsüz türemesi, sayıların yazılışı, kısaltmaların yazılışı, büyük harflerin kullanıldığı yerler. | |
| 2. Hafta | Birleşik kelimeleri yazılışı pekiştirmeli sözlerin yazılışı, ikilemelerin yazılışı, deyimlerin yazılışı, alıntı kelimelerin yazılışı, yabancı özel adların yazılışı; Türkçede anlamları birbirine karıştırılan ve yazılışında güçlük çekilen bazı kelimeler; uygulamalar. | |
| 3. Hafta | Nokta, virgül, noktalı virgül, iki nokta, üç nokta, soru işareti, ünlem işareti, kısa çizgi | |
| 4. Hafta | Uzun çizgi, eğik çizgi, ters eğik çizgi, tırnak işareti, tek tırnak işareti, denden işareti, yay ayraç, köşeli ayraç, kesme işareti ve uygulamalar. | |
| 5. Hafta | Sözlü anlatımın temel ilkeleri, sözlü anlatım türleri (konferans, açıkoturum, sempozyum, seminer vb.) | |
| 6. Hafta | Metin nedir? Edebî metnin özellikleri ve türleri. | |
| 7. Hafta | Öğretici metinlerin özellikleri, kişisel hayatı konu alan öğretici metinler, gazete çevresinde gelişen öğretici metinler | |
| 8. Hafta | Ara Sınav | |
| 9. Hafta | Dilekçe yazarken uyulacak kurallar, kaynakça yazımı (metin içi-dipnotlu sistem) | |
| 10. Hafta | Gerçek anlam, yan anlam, mecaz anlam, terim anlam, eş-yakın anlam, zıt anlamlı sözcükler, eş sesli sözcükler, genel ve özel anlamlı sözcükler, somut ve soyut anlamlı sözcükler, nitel ve nicel anlamlı sözcükler, argo sözcükler, yansıma sözcükler, ikilemeler, deyimler, atasözleri. | |
| 11. Hafta | Olumlu-olumsuz cümle, soru cümlesi, emir cümlesi, ünlem cümlesi, diğer yargıları içeren cümleler, şart cümlesi, amaç cümlesi, neden-sonuç cümlesi, üslup cümlesi, içerik cümlesi, öznel anlatım, nesnel anlatım, düz anlatım, dolaylı anlatım; paragrafın yapısı ve içeriği. | |
| 12. Hafta | İsim, Fiil, Zarf, Sıfat, Zamir, Edat | |
| 13. Hafta | Cümlenin ögeleri ve cümle çeşitleri. | |
| 14. Hafta | Anlamla ilgili anlatım bozuklukları, dil bilgisiyle ilgili anlatım bozuklukları, ses ve ahenk kusurları. |
| [1] YAZIM KILAVUZU; TDK Yayınları, Ankara, 2006. [2] TÜRKÇE SÖZLÜK; TDK Yayınları, Ankara, 2005. [3] AĞCA, Hüseyin: Türk Dili, Ankara, 2001, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, 270. [4] KORKMAZ, Zeynep, GÜLENSOY, Tuncer, ERCİLASUN, Ahmet B.; TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON BİLGİLERİ, Yargı Yay., Ankara, 2001. [5] ERGİN, Muharrem: TÜRK DİL BİLGİSİ, Bayrak Yay., İstanbul, 1999. [6] GÜLENSOY, Tuncer: TÜRKÇE EL KİTABI, Akçağ Yayınları, Ankara, 2005. [7] ÖZKAN, Mustafa: YÜKSEK ÖĞRETİMDE TÜRK DİLİ YAZILI VE SÖZLÜ ANLATIM, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2001. [8] YAVUZ, Kemal; YETİŞ, Kâzım; BİRİNCİ, Nejat: ÜNİVERSİTE TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON DERSLERİ, Bayrak Yayınları, İstanbul, 2001. [9] ERDOĞAN, Ergün: TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON BİLGİLERİ, Trabzon, 2004, Dilara Yayınevi, 238. [10] UÇAR, İlhan: İLETİŞİM BEDEN DİLİ VE SUNUM TEKNİKLERİ, Cantekin Matbaacılık, Ankara, 2007.) |
| [11] DOĞAN, İsmail: TÜRK DİLİ, Rize, Akademi Yayınevi, 233. [12] İNCE, Yılmaz vd.: TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON BİLGİLERİ, Trabzon, 2003, Dilara Yayınevi ve Matbaacılık, 288. [13] SARICA, Salih; GÜNDÜZ, Mustafa: GÜZEL KONUŞMA YAZMA, İstanbul, 1997, Fil Yayınevi, 443. [14] ÖZKAN, Fahri: TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON BİLGİLERİ, Murathan Yayıncılık, Trabzon, 2009. [15] SAĞOL, Gülden [ed.] vd.: TÜRK DİLİ KİTABI, İstanbul 2006, 317 s., Duyap. [16] KAVCAR, Cahit vd.: Yazılı ve Sözlü Anlatım: Ankara 2003, 344 s., Anı Yay. [17] VURAL, Birol: Toplum Önünde Etkili ve Başarılı Konuşma -Prezentasyon, Sunum: İstanbul 2003, 391 s., Hayat Yay. [18] AKTAŞ, Şerif: Şiir Tahlili -Teori ve Uygulama- : Ankara 2009, 144 s., Akçağ Yay. [19] OZDEN, Halil İbrahim.: “Türkiye Türkçesinde Es Anlamlılık ve Örtmece (Tabu) Kelimelerin Es Anlamlılık İçindeki Yeri”, KMU Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergı̇si :Karaman 2014, 16. S. (Özel Sayı:1), 160-165. [20] PALA, İskender: İki Dirhem Bir Çekirdek: İstanbul 2005, 17. bsk., 212 s., Kapı Yay. [21] PALMER, Frank Robert: Semantis-A New Outline: [Çev.: Ramazan Erturk]: Semantik Yeni Bir Anlambilim Projesi: Ankara 2001, 196 s., Kitabiyat Yayınları. [22] DELİCE, Halil İbrahim.: “Cümle Nasıl Tanımlanmalıdır?”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic: Turkey 2012, Winter 7/1 Vol., 37-40 p. [23]ÖZKAN, Mustafa: “Anlamlarına Göre Cümleler”, Türkçe Cümle Bilgisi: 2010 Eskişehir, 276-289. s., Anadolu Unv. Yayını No: 2173, AOF Yayını No: 1200. [24] DEMİR, Murat, YILMAZ, Emine: Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım: Ankara 2009, 309 s., Nobel Yayın Dağıtım. [25] Bu ve benzeri Türk dili kaynaklarının yardımıyla DÜ Türk Dili Okutmanlarınca hazırlanan TÜRK DİLİ II ders notu. |
| Program Yeterlilik | Katkı Düzeyi | DK1 | DK2 | DK3 | DK4 | DK5 | DK6 | DK7 | Ölçme Yöntemi |
|---|
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ders Katkı Düzeyi | Yok | Çok Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | Çok Yüksek |
| Ölçme Yöntemi | Yazılı sınav | Sözlü sınav | Ödev/Proje | Laboratuvar Çalışması | Sunum /Seminer |
