| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Örneklerle Türkçenin Etimolojisi | TRE633 | 3 + 0 | 3,0 | 6,0 |
| Ön Koşullar | Yok |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisansüstü |
| Dersin Türü | Ders |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü |
Prof. Dr. Fevzi KARADEMİR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini, tarihsel gelişimlerini ve anlam değişimlerini incelemek; Türk dilinin etimolojik yapısını çözümlemek ve öğrencilerin Türkçenin kelime dağarcığındaki farklı dönemlere ait unsurları tanımasını sağlamaktır. Ders boyunca çeşitli sözcük kökleri, dil ailesi bağlantıları ve etimolojik analiz yöntemleri örneklerle ele alınacaktır. |
| Dersin İçeriği | Bu derste etimoloji bilimi ve Türkçedeki etimolojik çalışmaların tanıtılması; örneklerden hareketle Türkçe kelimelerin geçirdiği fonolojik, morfolojik ve semantik değişimlerin kavratılması amaçlanmaktadır. |
| Ders Öğrenme Kazanımları |
- Öğrenci, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini ve anlam değişim süreçlerini analiz eder. - Öğrenci, Türkçede farklı dönemlere ait dil özelliklerini etimolojik bağlamda karşılaştırır. - Öğrenci, Türkçede kullanılan ödünç kelimeleri ve Türkçeleşme süreçlerini değerlendirir. |
| Hafta | Konular | Öğretim Yöntemleri |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Etimolojiye Giriş ve Temel Kavramlar | Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım Araştırma |
| 2. Hafta | Türkçenin Dil Ailesi İçindeki Yeri | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 3. Hafta | Eski Türkçede Sözcük Yapısı ve Etimolojik İnceleme | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 4. Hafta | Orta Türkçe Dönemi ve Sözcüklerin Anlam Gelişimi | Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım Araştırma |
| 5. Hafta | Osmanlı Türkçesinde Etimolojik Özellikler | Diğer Faaliyetler Araştırma Sözel Anlatım |
| 6. Hafta | Türkçede Arapça ve Farsça Alıntılar | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 7. Hafta | Batı Dillerinden Türkçeye Geçen Sözcükler | Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım Araştırma |
| 8. Hafta | Çağdaş Türkçede Yeni Sözcük Oluşumları ve Etimolojileri | Diğer Faaliyetler Araştırma Sözel Anlatım |
| 9. Hafta | Dil Devrimi ve Türkçeleşme Süreci | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 10. Hafta | Türk Lehçelerinde Ortak ve Farklı Sözcükler | Diğer Faaliyetler Araştırma Sözel Anlatım |
| 11. Hafta | Coğrafi ve Kültürel Etkilerin Sözcük Etimolojisine Katkıları | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 12. Hafta | Etimolojik Sözlük Kullanımı ve Sözlükten Yararlanma Yöntemleri | Sözel Anlatım Araştırma Diğer Faaliyetler |
| 13. Hafta | Örneklerle Türkçedeki Ödünç Kelimelerin Analizi | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 14. Hafta | Genel Değerlendirme ve Proje Sunumları | Araştırma Uygulama Sözel Anlatım Görsel Sunum Diğer Faaliyetler |
| Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları. |
| Doğan, M. (2015). Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları. |
| Korkmaz, Z. (2018). Dil ve Kültür İlişkisi. İstanbul: Pegem Akademi. |
| Program Yeterlilik | Katkı Düzeyi | DK1 | DK2 | DK3 | Ölçme Yöntemi |
|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 5 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY2 | 4 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY4 | 3 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY6 | 5 | 0 | 0 | 0 | - |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ders Katkı Düzeyi | Yok | Çok Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | Çok Yüksek |
| Ölçme Yöntemi | Yazılı sınav | Sözlü sınav | Ödev/Proje | Laboratuvar Çalışması | Sunum /Seminer |
| Etkinlik | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 3 | 1 | 3 |
| Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları | 3 | 1 | 3 |
| Ara Sınav 2 | 14 | 1 | 14 |
| Ödev 1 | 14 | 2 | 28 |
| Ödev 2 | 14 | 2 | 28 |
| Final | 14 | 1 | 14 |
| Uygulama | 7 | 1 | 7 |
| Sınıf İçi Etkinlik | 14 | 4 | 56 |
| Toplam İş Yükü | 153 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6,0 | ||
