| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Örneklerle Türkçenin Etimolojisi | TRE633 | 3 + 0 | 3,0 | 6,0 |
| Ön Koşullar | Yok |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisansüstü |
| Dersin Türü | Ders |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü |
Prof. Dr. Fevzi KARADEMİR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini, tarihsel gelişimlerini ve anlam değişimlerini incelemek; Türk dilinin etimolojik yapısını çözümlemek ve öğrencilerin Türkçenin kelime dağarcığındaki farklı dönemlere ait unsurları tanımasını sağlamaktır. Ders boyunca çeşitli sözcük kökleri, dil ailesi bağlantıları ve etimolojik analiz yöntemleri örneklerle ele alınacaktır. |
| Dersin İçeriği | Bu derste etimoloji bilimi ve Türkçedeki etimolojik çalışmaların tanıtılması; örneklerden hareketle Türkçe kelimelerin geçirdiği fonolojik, morfolojik ve semantik değişimlerin kavratılması amaçlanmaktadır. |
| Ders Öğrenme Kazanımları |
- Öğrenci, Türkçedeki sözcüklerin kökenlerini ve anlam değişim süreçlerini analiz eder. - Öğrenci, Türkçede farklı dönemlere ait dil özelliklerini etimolojik bağlamda karşılaştırır. - Öğrenci, Türkçede kullanılan ödünç kelimeleri ve Türkçeleşme süreçlerini değerlendirir. |
| Hafta | Konular | Öğretim Yöntemleri |
|---|---|---|
| 1. Hafta | Etimolojiye Giriş ve Temel Kavramlar | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 2. Hafta | Türkçenin Dil Ailesi İçindeki Yeri | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 3. Hafta | Eski Türkçede Sözcük Yapısı ve Etimolojik İnceleme | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 4. Hafta | Orta Türkçe Dönemi ve Sözcüklerin Anlam Gelişimi | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 5. Hafta | Osmanlı Türkçesinde Etimolojik Özellikler | Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler Araştırma |
| 6. Hafta | Türkçede Arapça ve Farsça Alıntılar | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 7. Hafta | Batı Dillerinden Türkçeye Geçen Sözcükler | Sözel Anlatım Araştırma Diğer Faaliyetler |
| 8. Hafta | Çağdaş Türkçede Yeni Sözcük Oluşumları ve Etimolojileri | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 9. Hafta | Dil Devrimi ve Türkçeleşme Süreci | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 10. Hafta | Türk Lehçelerinde Ortak ve Farklı Sözcükler | Sözel Anlatım Araştırma Diğer Faaliyetler |
| 11. Hafta | Coğrafi ve Kültürel Etkilerin Sözcük Etimolojisine Katkıları | Araştırma Diğer Faaliyetler Sözel Anlatım |
| 12. Hafta | Etimolojik Sözlük Kullanımı ve Sözlükten Yararlanma Yöntemleri | Araştırma Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler |
| 13. Hafta | Örneklerle Türkçedeki Ödünç Kelimelerin Analizi | Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler Araştırma |
| 14. Hafta | Genel Değerlendirme ve Proje Sunumları | Araştırma Görsel Sunum Sözel Anlatım Diğer Faaliyetler Uygulama |
| Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları. |
| Doğan, M. (2015). Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları. |
| Korkmaz, Z. (2018). Dil ve Kültür İlişkisi. İstanbul: Pegem Akademi. |
| Program Yeterlilik | Katkı Düzeyi | DK1 | DK2 | DK3 | Ölçme Yöntemi |
|---|---|---|---|---|---|
| PY1 | 5 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY2 | 4 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY4 | 3 | 0 | 0 | 0 | - |
| PY6 | 5 | 0 | 0 | 0 | - |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ders Katkı Düzeyi | Yok | Çok Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | Çok Yüksek |
| Ölçme Yöntemi | Yazılı sınav | Sözlü sınav | Ödev/Proje | Laboratuvar Çalışması | Sunum /Seminer |
| Etkinlik | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 3 | 1 | 3 |
| Ön Hazırlık, Pekiştirme Çalışmaları | 3 | 1 | 3 |
| Ara Sınav 2 | 14 | 1 | 14 |
| Ödev 1 | 14 | 2 | 28 |
| Ödev 2 | 14 | 2 | 28 |
| Final | 14 | 1 | 14 |
| Uygulama | 7 | 1 | 7 |
| Sınıf İçi Etkinlik | 14 | 4 | 56 |
| Toplam İş Yükü | 153 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6,0 | ||
