Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk Dili TDB2101 4. Yarıyıl 4 + 0 4,0 4,0
Ön Koşul Dersleri Yok
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Ön Lisans
Dersin Türü Ders
Dersin Verilişi yüz yüze
Dersin Koordinatörü
Dersi Veren(ler)
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı Dilin fert ve millet hayatındaki öneminin ve Türk dilinin yapısal özelliklerinin kavratmak, Türkçenin tarihî dönemlerini öğretmek; Türkçenin ses ve şekil yapısını kavratıp öğrencinin dinlediklerini, okuduklarını, gördüklerini ve düşündüklerini hem söz hem de yazı ile planlı, etkili ve akıcı bir şekilde ifade etme yeteneklerini geliştirmek.
Dersin İçeriği - Dilin tanımını bilir, dilin sosyal bir kurum olarak millet hayatındaki yeri ve önemi hakkında fikir sahibi olur, dil kültür ve dil düşünce arasındaki bağı fark eder. - Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yerini öğrenir Türkçenin zenginliklerini ve inceliklerini fark eder, Türk dilinin diğer dillerden farkını öğrenir. - Türk dilinin gelişmesi ve tarihî devreleri hakkında bilgi sahibi olur.
Ders Öğrenme Kazanımları - Dilin tanımını bilir, dilin sosyal bir kurum olarak millet hayatındaki yeri ve önemi hakkında fikir sahibi olur, dil-kültür ve dil-düşünce arasındaki bağı fark eder.
- Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yerini öğrenir, Türkçenin zenginliklerini ve inceliklerini fark eder, Türk dilinin diğer dillerden farkını bilir.
- Türk dilinin gelişmesi ve tarihî devirleri hakkında bilgi sahibi olur.
- Türk dilinin bugünkü durumu ve yayılma alanları hakkında bilgi sahibi olur.
- Türkçenin ses özelliklerini ve kurallarını kavrar, bu kuralların yazılı anlatımda nasıl kullanılacağını bilir.
- Türkçenin yapı özellikleri hakkında bilgi sahibi olur
- Çevresindeki dil kirliliğine yol açan kelimelerin dil üzerindeki etkilerini hesaplar, kültürün dil üzerindeki etkisini fark eder.
- Türkçenin şekil yapısını bilir, imlâ-noktalama işaretlerini yerinde kullanır.
- Türkçeyi doğru, güzel ve başarılı bir üslupla konuşur, kendini ifade edebilme yeteneğini geliştirir.
- Topluluk önünde sunum yapabilme becerisine sahip olur, bilgi ve düşüncelerini başkalarının anlayabileceği düzeyde ifade edebilir, etkili iletişimi kullanır.
- Sözlük ve yazım kılavuzu kullanma alışkanlığına sahip olur.
- Yazacağı akademik tezlerde (lisans, yüksek lisans ve doktora) Türk dilini tez yazım kuralları çerçevesinde kullanır.
- Edebî ve bilimsel metinleri inceleyip not çıkarma becerisi kazanır.
- Deyim ve atasözlerini tanır ve bu kalıp ifadeleri sözlü-yazılı anlatımda kullanır.
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Dilin tanımı ve nitelikleri, dillerin doğuşuna dair varsayımlar Ders Saati
2. Hafta Dilin toplum, kültür-millet üzerindeki etkisi; düşünce, duygu ve iletişimle olan ilgisi Ders Saati
3. Hafta Sözlü ve Yazılı Dil, Filoloji-GramerLenguistik, bir dilin geliş(me)mişliğini belirleyen etkenler Ders Saati
4. Hafta Dünya dillerinin yapı ve köken bakımından tasnifi, “Türk Dili”nin dünya dilleri arasındaki yeri ve özellikleri Ders Saati
5. Hafta Türkçenin tarihsel gelişimi; Eski Türkçenin (Köktürkçe-Uygurca) incelenmesi Ders Saati
6. Hafta Türkçenin tarihsel gelişimi; Orta Türkçenin (Karahanlıca-HarezmceKıpçakça-Çağatayca-Eski Anadolu Türkçesi) incelenmesi Ders Saati
7. Hafta Türkçenin tarihsel gelişimi; Yeni Türkçenin (Çağatayca-OsmanlıcaTürkiye Türk Ders Saati
8. Hafta Günümüz dünyasında yazı dili olarak kullanılan Türkçenin kolları ve yayılma alanları, Türkçenin günümüze kadar kullandığı belli başlı alfabeler
9. Hafta Günümüz dünyasında yazı dili olarak kullanılan Türkçenin kolları ve yayılma alanları, Türkçenin günümüze kadar kullandığı belli başlı alfabeler Ders Saati
10. Hafta Dilde sadeleşme, Cumhuriyet sonrası Türkiye Türkçesini sadeleştirme çalışmaları, Türkçenin bugünkü sorunları Ders Saati
11. Hafta Ses Bilgisi, ses olaylarının tanımı ve mahiyeti, Türkçe kelimelerde görülen başlıca ses olayları: Ses türemesi, ses düşmesi, ünsüz yumuşaması, ünsüz sertleşmesi, ünlü daralması, ulama vb. Ders Saati
12. Hafta Türkçe kelimelerdeki başlıca ses özellikleri ve Türkçede başlıca kelime üretme yolları. Ders Saati
13. Hafta Türkçenin diğer dillerle olan tarihî ilişkisi, diller arası alışverişin kanalı, dillerin birbirinden alıntıladığı unsurlar, alıntı kelimeler ve türleri Ders Saati
14. Hafta Kök çeşitleri, ek çeşitleri, yapılarına göre sözcükler (basit-türemiş-bileşik) Ders Saati
Kaynaklar
YAZIM KILAVUZU; TDK Yayınları, Ankara, 2006.
TÜRKÇE SÖZLÜK; TDK Yayınları, Ankara, 2005.
AĞCA, Hüseyin: Türk Dili, Ankara, 2001, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, 270.
ERGİN, Muharrem: TÜRK DİL BİLGİSİ, Bayrak Yay., İstanbul, 1999
KORKMAZ, Zeynep, GÜLENSOY, Tuncer, ERCİLASUN, Ahmet B.; TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON BİLGİLERİ, Yargı Yay., Ankara, 2001.
GÜLENSOY, Tuncer: TÜRKÇE EL KİTABI, Akçağ Yayınları, Ankara, 2005.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik Katkı Düzeyi DK1 DK2 DK3 DK4 DK5 DK6 DK7 DK8 DK9 DK10 DK11 DK12 DK13 DK14 Ölçme Yöntemi
PY6 5 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 40,60
PY10 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 40,60
*DK = Ders Kazanımı.
0 1 2 3 4 5
Ders Katkı Düzeyi Yok Çok Düşük Düşük Orta Yüksek Çok Yüksek
Ölçme Yöntemi Yazılı sınav Sözlü sınav Ödev/Proje Laboratuvar Çalışması Sunum /Seminer
AKTS / İş Yükü Tablosu
Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Saati 14 2 28
Ara Sınav 1 10 1 10
Final 15 1 15
Toplam İş Yükü 53
Dersin AKTS Kredisi 4,0