Ders Bilgileri

Ders Bilgileri
Ders Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sanat ve Tasarım Felsefesi GİT204 Türkçe Zorunlu 4. Yarıyıl 3 + 0 3,0 4,0
Ön Koşul Dersleri
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Verilişi
Dersin Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi AYŞE USLU
Dersi Veren(ler)
Dersin Amacı Bu ders iki modülden oluşmaktadır; birincisi, öğrencilerin, sanat ve sanatlar üzerine geliştirilmiş felsefi söylemler üzerine düşünmesi, bunları sorgulaması ve felsefi fikirlerin sanatsal olarak önemini araştırmasını sağlamak amaçlı tasarlanmıştır. İkincisi, tasarım öğrencilerine ve uygulayıcılarına, tasarımla alakalı temel felsefi problemleri ve bu problemlere dönük farklı yaklaşımlar arasındaki bağlantıları göstermek amaçlı tasarlanmıştır.
Dersin İçeriği Dersin birinci aşamasında, sanatın ontolojisi ve değeri, örneklendirmeli olarak uygulama alanlarından yola çıkılarak sorgulanacaktır. sanat felsefesi alanındaki temel kavramsal tartışmalar öğrencilere tanıtılarak, tasarımla sanat arasındaki ilişkiyi kurmalarına yardımcı olunacaktır. Dersin ikinci aşamasında, tasarımla alakalı temel felsefi problemler ve bu problemlere dönük farklı yaklaşımlar arasındaki bağlantılar üzerinde durulacaktır. Dersin ikinci aşamasının temel odak noktası, tasarım alanındaki modernist fikirleri tanıtmak ve bunları eleştirel bir bakışla değerlendirme fırsatı yaratmaktır. Söz konusu modernist fikirler tasarım dünyasında kullanımı güncelliğini korumasa da, felsefi sorgulama için iyi bir başlangıç noktası olabilirler. Bu bağlamda dersin kapsamına giren konulardan bazıları şöyle sıralanabilir; tasarım kuramcılarına ve felsefecilerine göre tasarım nedir? Tasarımda problem çözme yöntemleri nelerdir? Bu yöntemlerin yarattığı felsefi problemler nelerdir? Bu problemler karşısında modernizm nasıl çözümler getirmiştir? Tasarımda işlevin ne olduğuna dair felsefi kuramlar nelerdir? İşlev ve estetik güzellik arasındaki ilişki nedir? Tasarımın etik boyutta tüketim kültürüyle ilişkisi nedir? Tasarımın etik karar alma mekanizmaları üzerinde bir etkisi var mıdır?
Ders Öğrenme Kazanımları
# Öğrenme Kazanımı
1 Sanat fenomenleri aracılığıyla ortaya atılmış felsefi tartışmalarla tanışıklık kazanacaklardır.
2 Sanat felsefesi alanında temel bazı felsefi yaklaşım ve argümanları tanıyacaklardır.
3 Sanat Felsefesi alanındaki tartışmalar ve yaklaşımlarla ilgili düşünme ve açık argümanlar geliştirme yetilerini geliştireceklerdir
4 Doğrudan sanat pratiği üzerine düşünerek, uygulamalı alanların içinden bakarak ontolojik sorgulamayla beslenen felsefi bir bakış açısı kazanacaklardır.
5 Sanat etkinliği üzerine düşünme ve kavramsal analiz oluşturabilme yetisi geliştireceklerdir.
6 Kendi sanat pratiklerini, bilgi, etik, estetik ve gerçekliğin doğasıyla ilgili kuramsal tartışmalarla besleyerek geliştirebileceklerdir.
7 Tasarım alanıyla bağlantılı felsefi tartışmalar ve bu tartışmalara dair temel bazı felsefi konum ve argümanlarla tanışıklık kazanacaklardır.
8 Tasarım etkinliği üzerine düşünme, kendi açık argümanlarını geliştirme ve kavramsal analiz oluşturabilme yetisi geliştireceklerdir.
9 Tasarım felsefesi alanında ortaya atılmış sorulara vakıf olarak, bu tartışmaların tasarım alanındaki güncel pratik kaygılarla ilişkisini kurabilecek ve ifade edebileceklerdir.
10 yeni bir tasarım araştırması oluştururken, temel kuramsal meseleleri tespit etme, bunları ifade etme ve pratiklerini bu bulgular ışığında yeniden yapılandırma yetisi geliştireceklerdir.
Ders Planı (Haftalık Konular)
Hafta Konular/Uygulamalar Yöntem
1. Hafta Sanat ve Tasarım Felsefesine Giriş
2. Hafta Mimesis: Platon & Aristoteles & Augustinus Sanatı Tanımlamadaki Sorunlar. Temsil, sanatı tanımlamanın zorunlu ve yeterli koşulu olabilir mi?
3. Hafta Duyguların İfadesi Olarak Sanat: Tolstoy; İfade, sanatı tanımlamanın zorunlu ve yeterli koşulu olabilir mi?
4. Hafta Marksist Estetik: Brecht & G. Lukács; Form, sanatı tanımlamanın zorunlu ve yeterli koşulu olabilir mi?
5. Hafta Deneyim olarak Sanat: Dewey & Estetik Yargı: Kant; Estetik Deneyim, sanatı tanımlamanın zorunlu ve yeterli koşulu olabilir mi?
6. Hafta Sanatın Ne Olduğunu Belirlemek ve Değerlendirmek I: Neo-Wittgensteincı Aile Benzerliği Kuramı
7. Hafta Sanatın Ne Olduğunu Belirlemek ve Değerlendirmek II: Anlatı Yaklaşımı; Sanatın Sonundan Sonra: Arthur C. Danto
8. Hafta Ara Sınav
9. Hafta Ontolojik sorular: Tasarım nedir? Tasarımın diğer üretim etkinlikleriyle ilişkisi: Felsefe, bilim, teknik ve sanat. Tasarımcılar ne türden şeyler üretirler? Farklı tasarım tanımları ve bunların sınırlılıklarının analitik incelenmesi. Tasarımcı kimdir ve toplumdaki rolü nedir?
10. Hafta Tasarım olarak Endüstri Ürünü ve Estetik; Endüstri Ürününde Biçim Sorunu; Endüstri Ürünü, Meta ve Moda İlişkisinde Tasarımın Yeri
11. Hafta Tasarımın Karşılaştığı Problemler: tasarım hangi bakımlardan diğer alanlardan ayrılır? Tasarımın yöntemini belirleme sorunu. Tasarımcı, tasarım problemlerinin çözümü adına nasıl rasyonel bir yaklaşım geliştirir? Tasarım alanının epistemolojik problemlerine çeşitli kuramsal çözüm önerileri.
12. Hafta Modernizmin kaynakları. Modernizm tasarımın karşılaştığı problemlere ne türden çözümler geliştirmiştir? Adolf Loos ve Virgini Postrel’in güncel tasarım felsefeleri arasında karşılaştırma. Modernizmin tasarımın problemlerine getirdiği çözümlerin eleştirisi. İfade kuramı vs. Süsleme anlayışı. “Daha iyi gerçekleşme Kuramının” avantajları (The Better Realization Argument) ve dezavantajları.
13. Hafta İşlev kavramı I: yönelimsel işlev kuramları, evrimsel işlev kuramları. Evrimsel işlev kuramlarının eleştirisi; İşlev kavramı II: İşlev, form ve estetik arasındaki ilişki. İşlevsel güzellik kavramı nedir? Tasarımda iyi zevk, kötü zevk nedir?
14. Hafta Tasarım Etiği: Tüketimcilik. İhtiyaçlar ve arzular arasında fark ortaya koymak. Tasarım ahlaki çerçeveleri değiştirir mi?
*Ara sınav ve final sınav tarihleri 14 haftalık ders işleyiş planında belirtilmemiştir. Ara sınav ve final sınav tarihleri Üniversitemiz Senatosu kararı ile akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılmaktadır.
Ders - Program Yeterlilikleri İlişkileri
No Program Yeterlilikleri Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Sanat kültürü ve estetik konularına ilişkin bilgiye sahiptir.
2 İlgili sanat alanına özgü sanat tarihi konusunda bilgi sahibidir.
3 Sanat ve tasarım materyalleri bilgisine sahiptir.
4 Sanat ve tasarım yöntem ve teknikleri konusunda bilgi sahibidir.
5 İlgili sanat alanındaki yasal düzenlemeler ve işlemler konusunda bilgi sahibidir.
6 İlgili sanat alanının ilişkili olduğu disiplinlerarası etkileşim konusunda bilgi sahibidir.
7 Araştırma yöntemleri konusunda bilgi sahibidir.
8 Sanatsal eleştiri yöntemleri konusunda bilgi sahibidir.
9 Sanat ve bilim etiği konusunda bilgi sahibidir.
10 Kuram ve uygulama bütünlüğü sağlar.
11 İlgili sanat alanına ilişkin yöntem ve teknikleri kullanır.
12 İlgili sanat alanının içindeki alt disiplinlerin etkileşimini değerlendirir.
13 Çözümlemeye dayalı yorum becerisine sahiptir.
14 Çok boyutlu algılayabilme, düşünebilme, tasarlayabilme, uygulayabilme becerisini geliştirir.
15 Duyusal algıyı somutlaştırır.
Dersin Öğrenme Kazanımlarının Program Yeterlilikleri İle İlişkisi
Program Yeterlilik DK1 DK2 DK3 DK4 DK5 DK6 DK7 DK8 DK9 DK10
PY1 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
PY2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
PY3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
PY4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
PY5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
PY6 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
PY7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
PY8 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
PY9 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4
PY10 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
PY11 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
PY12 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
PY13 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
PY14 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
PY15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kaynaklar
Ders Kitabı veya Notu Ders Kitabı veya Ders Notu bulunmamaktadır.
Diğer Kaynaklar
  • Philosophy of Art, Noel Carroll, London: Routledge. 1999.
  • The Philosophy of Design, Glenn Parsons, Cambridge: Polity Press. 2016.
  • Sanat ve Estetik Kuramları, Nejat Bozkurt, Asa Yayınları. 2000.
  • İsmail Tunalı, 2004, Tasarım Felsefesine Giriş, Yapı Yayın.
  • Arthur Danto, 2010, Sanatın Sonundan Sonra, Ayrıntı Yay.
AKTS / İş Yükü Tablosu
AKTS / İş Yükü Tablosu Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Sınavlar
Ara Sınav 1 1 1 1
Ödev 1 1 30 30
Final 1 1 1
Uygulama 14 1 14
Uygulama DS 14 1 14
Sınıf İçi Etkinlik 14 3 42
Toplam İş Yükü 102
*AKTS = (Toplam İş Yükü) / 25,5 Dersin AKTS Kredisi 4,0